هپاتیت سی

بیماری هپاتیت سی توسط ویروس هپاتیت سی ایجاد می گردد. این ویروس پس از تماس فرد با خون بیمار مبتلا به هپاتیت سی وارد بدن می شود. هپاتیت سی از خون یک فرد به خون فرد دیگر منتقل می شود ولی از طریق بغل کردن، بوسیدن، سرفه یا عطسه کردن و آب یا غذای مشترک منتقل نمی شود. ویروس هپاتیت سی در محیط خارج از بدن و درون خون خشک شده نیز به مدت سه ماه زنده می ماند، ولی با جوشاندن در ۱۰۰ درجه سانتی گراد و به مدت ۵ دقیقه از بین می رود.

تشخيص
تشخيص دقيق عفونت حاد هپاتيت C، اغلب مبهم و ناشناخته است. رايج ترين روشهاي تشخيصی عبارتند از: انجام آزمايشهاي سرولوژيک (اندازه گيري آنتي باديهاي ضد HCV)، آزمونهاي مبتني بر شناسايي HCVRNA و افزايش آنزيم هاي کبدي. هم چنين افزايش آلانين آمينوترانسفرازها (ALT> 20-10 برابر بالاي حد نرمال) و هم چنين افزايش تعدادي از پروتئين هاي واکنشی در روش ايمونوبلات اسی جديد (RIBA) به تشخيص دقيق کمک مي کند.
گاهي شرايطي مثل تشديد عفونت مزمنHCV ، هپاتيت الکلي و هپاتيت ناشي از دارو و سموم، تشخيص دقيق عفونت حاد هپاتيت C را با مشکل مواجه مي سازد. ويروس هپاتيت C، ۲ هفته بعد از تماس در خون قابل شناسايي بوده و ممکن است ميزان ويروس در طي عفونت حاد نوسان داشته باشد. با استفاده از روش ايمونو اسي آنزيمي (ELISA) مي توان آنتي باديهاي ضد HCV را در عرض ۶-۲ ماه بعد از مواجهه با عفونت حاد، شناسايي کرد و ممکن است در افرادي که از نقص ايمني برخوردارند، ظاهر شدن اين آنتي باديها به تاخير بيفتد.

انتقال

راه اصلي انتقال اين ويروس تماس با خون و فرآورده‌هاي خوني آلوده است. تزريق خون آلوده، اعتياد تزريقي، تماس جنسي خارج از چارچوب خانواده و استفاده از وسايل شخصي آلوده مثل تيغ، از علل مهم ابتلا به اين بيماري مي‌باشند. بسياري از بيماران آلوده بدون علامتند و فقط هنگامي كه پس از اهداي خون آزمايشهاي كبدي انجام مي‌گيرد يا ارزيابيهاي متداول براي ساير مشكلات انجام مي‌پذيرد، شناخته مي‌شوند. ويروس هپاتيت C ‌به آساني توسط دفاع ايمني ميزبان پاك نمي‌شود؛ بنابراين تداوم عفونت حداقل در %۷۰ و شايد در %۸۵ بيماران دچار عفونت حاد هپاتيت C رخ مي‌دهد و هپاتيت C ‌مزمن مي‌تواند به صورت تدريجي و به‌آهستگي پيشرفت كند و منجر به سيروز و نارسايي كبد پس از ساليان متوالي شود.

درمان

هپاتيت «سي» در مواردي نياز به درمان داروئي دارد و در مواردي درمان دارويي لازم نيست. در صورتيکه آسيب کبدي خفيف باشد، ممکن است نيازي به درمان نباشد. همچنين درمان داروئي به علت عوارض جانبي زياد اين داروها و همچنين گران بودن آنها، همواره بهترين انتخاب نيست. در صورتيکه پزشک معالج درمان دارويي را لازم بداند، درمان با اينترفرون و ريباويرين صورت مي گيرد. آمپول اينترفرون به صورت هفته اي سه بار تزريق مي شود. مقدار و مدت مصرف آن را پزشک تعيين مي کند. بيماران بايد حداقل ماهي يک بار جهت بررسي و انجام آزمايشات مراجعه نمايند. امروزه آلفا اينترفرون (پگ) معرفي شده که هفته اي يک بار تزريق مي شود. اين دارو گران قيمت است، ولي تاثير بيشتري دارد. هپاتيت «سي» قابل درمان است و در صورت مصرف دقيق دارو تحت نظر پزشک، امکان ريشه کني آن وجود دارد.
ميزان پاسخ به درمان، به ميزان آسيب کبدي بيمار، مقدار ويروس موجود در بدن وي و نوع ويروس هپاتيت «سي» که فرد به آن مبتلا شده است بستگي دارد. شش نوع مختلف از ويروس هپاتيت «سي» وجود دارد، نوع ۱، ۲ و ۳ در سراسر جهان يافت مي شود، نوع ۴ در آفريقاي شمالي ديده مي شود، نوع ۵ در آفريقاي جنوبي و نوع ۶ در آسيا شايع است. درمان نوع ۱ مشکل تر از درمان نوع ۲ و ۳ است.
بخش مهمي از درمان هپاتيت «سي» به مراقبت فرد از خود بستگي دارد. بيمار مي تواند با انجام ورزش، مصرف غذا و ميوه هاي سالم، ترک دخانيات، پرهيز از مصرف الکل، مواد مخدر و داروهايي که موجب آسيب کبدي مي شوند، از آسيب بيشتر کبد جلوگيري کرده و وضعيت بهتري داشته باشد.