ضد ویروسی هپاتیت بی

اين دارو اوّلين داروهاي خوراکي ضد ويروسي هپاتيت بي با مهار آنزيم مسئول تکثير آن سبب کاهش سطح ويروس هپاتيت بي در خون و مهار بيماري هپاتيت مي شود. اين دارو از حدود سال ۱۹۹۸ در دنيا مورد استفاده قرار گرفته است و ميزان تأثير آن در مقايسه با آمپول اينترفرون در کوتاه مدت بهتر است. از اين دارو در بچه ها، مبتلايان به سيروز کبدي، بيماران دياليزي و پيوند کليه به منظور مهار بيماري هپاتيتبي استفاده شده است. مصرف اين دارو به صورت روزانه يک قرص ۱۰۰ ميلي گرمي است. ابتدا مدت مصرف براي ۲ سال تعيين شده بود ولي بعدا متوجه شدند که نمي توان دارو را قطع کرد و بايد تا زمان بروز مقاومت به دارو و يا منفي شدن HBsAg در موارد نادر، مصرف دارو ادامه يابد. در بيشتر موارد امکان قطع دارو تا آخر عمر وجود ندارد. فکر کنيد فشار خون بالا داريد و لازم است هميشه دارو مصرف کنيد. خوشبختانه مصرف اين دارو با خطراتي همراه نيست و در برخي موارد نادر، دردهاي شکمي، ضعف و بي حالي و ضايعات پوستي ديده مي شود. از معايب مصرف اين دارو، احتمال عود زياد بيماري پس از قطع مصرف آن است. از مشکلات ديگر آن بروز مقاومت به آن به دنبال مصرف درازمدت است. براي کشف زودتر ايجاد مقاومت به اين دارو بررسي دوره اي آزمايش شمارش ويروس هپاتيت بي (DNA HBV) و يا بررسي سکانس هاي ويروس و تعيين توالي مقاومت به دارو توصيه مي شود. در صورت بروز مقاومت دارويي به داروي لاميوودين، اثربخشي آن کاهش يافته و بر ميزان شدت ضايعات کبدي افزوده مي شود. مصرف اين دارو همراه با داروهاي ديگر ضدويروسي توصيه مي شود. امروزه شروع به مصرف داروي لاميوودين به تنهايي در درمان هپاتيتبي توصيه نمي شود. با مصرف داروهاي قويتر احتمال بروز مقاومت دارويي کمتر است.
کساني که از سالها قبل از داروي لاميوودين در درمان هپاتيتبي استفاده کرده و در حال حاضر هم دچار مقاومت دارويي نشده اند مي توانند به مصرف اين دارو ادامه دهند.
از مصرف قرص لاميوودين همراه با غذايي چرب خودداري شود، زيرا مانع جذب آن مي شود.

اينترفرون ها پروتئين هايي مي باشند که داراي اثرات ضد ويروسي و تعديل کننده دستگاه ايمني اند. اين پروتئين ها توسط سلول هاي مختلف در بدن و در پاسخ به عفونت و از جمله ناشي از ويروس هپاتيت توليد مي شوند. سه نوع اينترفرون وجود دارند. آلفا اينترفرون که توسط لنفويست هاي B و مونوسيت ها توليد مي شود، بتا اينترفرون که توسط فيبروبلاست ها توليد مي شود و گاما اينترفرون که توسط سلول هاي T_helperو Killer Natural توليد مي شوند.از ميان اين موارد تنها آلفا – اينترفرون داراي اثرات مناسب ضد ويروسي است و در درمان هپاتيت هاي ويروسي به کار مي رود. اين دارو با تحريک سيستم دفاعي بدن سبب کنترل و مهار تکثير ويروس هپاتيت بي مي شود. به نظر مي رسد که بدن بيماران مبتلا به هپاتيت مزمن نوع بي نمي تواند مقادير کافي اينترفرون ترشح کند و در واقع بدن آنها دچار کمبود اين ماده است. تجويز اينترفرون در اين بيماران براي رفع اين نقيصه صورت مي گيرد. اينترفرون در اين بيماران کاهش HBV DNA (ويروس در حال تکثير ) وتبديل HBeAg به HBeAb (به معناي کاهش تکثير ويروس) و طبيعي شدن آنزيم هاي کبد مي شود.

با مصرف آلفا – اينترفرون بدن در مقابله با عفونت ويروسي تقويت مي شود وتکثير ويروس در بدن کاهش مي يابد. با مصرف اين دارو برخي از رده هاي گلبول هاي سفيد تقويت مي شوند وگلبول هاي سفيد سلولهاي آلوده به ويروس را سريع تر شناسايي و به آنها حمله مي کنند و آنها را از بين مي برند. . بايد توجه کرد که اين دارو همراه با قرص ريباورين در  درمان هپاتيت سي به کار مي رود. بيماران مبتلا به هپاتيت بي نبايد از قرص ريباورين  استفاده نمايند.

نحوه اثر اين دارو در مهار ويروس هپاتيت بي شبيه لاميوودين است. اين دارو يک داروي آنالوگ نوکلئوزيدي مهارکننده آنزيم ترانس کريپتاز معکوس است که بر عليه ويروس هاي هپاتيت بي و ويروس ايدز (HIV)موثر مي باشد. مصرف اين دارو با مقدار ۳۰۰ ميلي گرمي روزانه (يک قرص) در کاهش ميزان تکثير ويروس در خون (HBV DNA) و طبيعي شدن آنزيم هاي کبدي (ALT) بسيار موثرتر از داروهاي ديگر خوراکي ضدويروس مثل لاميوودين و آدفووير است. خوشبختانه تا ۳ سال پس از مصرف اين دارو، مقاومت گزارش نشده است. شايع ترين عوارض جانبي مصرف اين دارو عبارتند از: سردرد،گلودرد، درد پشت،تهوع و خستگي است. در موارد نادري با عوارض کليوي همراه است و به همين دليل ارزيابي وضعيت کارکرد کليه ها هر ۳ تا ۶ ماه توصيه مي شود. براي بررسي اثر بخش بودن اين دارو بايد ۱۲ هفته پس از شروع درمان آزمايش شمارش کمي  (HBV DNA) توصيه مي شود و اگر ميزان ويروس کاهش نيابد. (بيش از يک لگاريتم) بايد فرد را مقاوم به درمان تلقي کرد و در مواردي که ويروس در خون (HBV DNA) شود، فرد به درمان جواب داده و درمان بايد ادامه يابد. هر ۶ ماه يکبار آزمايش (HBV DNA) بايد تکرار شود.

اين داروي خوراکي ضدويروسي يک آنالوگ گوانوزين مي باشد. اين دارو از لاميوودين و آدوفووير موثرتر است و قادر است سريعا  (DNA HBV) خون را کاهش دهند. آنچه شايان ذکر مي باشد، اين است که انتاکاوير در بيماراني که به لاميوودين مقاومند، اثرات کمتري دارد. لذا توصيه مي شود در اين افراد از مقادير بيشتري استفاده شود. در موارد مصرف اوليه اين دارو از قرص هاي ۵/۰ ميلي گرمي و در افراد مقاوم به لاميوودين از قرص هاي يک ميلي گرمي استفاده مي شود. مصرف اين دارو در موارد با مشکلات کليوي بهتر از ديگر داروها تحمل مي  شود. گرچه مقاومت نسبت به انتاکاوير نادر است ولي به ميزان يک درصد پس از ۵ سال مصرف دارو گزارش شده است. انتاکاوير به خوبي تحمل مي شود وشايع ترين عوارض ان عبارتنداز: سردرد، عفونت تنفسي، سرفه و دل درد.

اين دارو جزو داروهاي آنالوگ نوکلئوتيدي آدنين به شمار مي رود. مصرف آن در درمان عفونت مزمنk هپاتيت بي و حتي در موارد مقاوم به لاميوودين مورد تاييد مراکز عملي دنيا قرار گرفته است. قرص آدوفووير ۱۰ ميلي گرمي است و روزانه يک عدد بايد استفاده شود. با مصرف اين دارو بهبود کلينيکي و ميزان  (DNA HBV)کاهش مي يابد. از مزاياي مصرف درازمدت اين دارو، شانس کمتر بروز احتمال مقاومت دارويي در مقايسه با لاميوودين است. شروع اثر اين دارو تاخيري است و آهسته بروز مي کند و در ۲۰% موارد مقاومت اوليه به اين دارو وجود دارد.  ارزيابي دوره اي  (DNA HBV) توصيه مي شود. از عوارض مصرف اين دارو عوارض کليوي است و بايد مراقب صدمات کليوي بود. به بيمار توصيه مي شود تا علاوه بر مراجعه مکرر انجام آزمايش، از ميزان آب بيشتري همراه با مصرف اين دارو استفاده نمايد. در بيماران مبتلا به هپاتيت بي که تحت درمان با لاميوودين مي باشند و نسبت به آن مقاوم مي شوند، بايد آدفووير را به لاميوودين اضافه کرد زيرا اين کار باعث کاهش احتمال مقاومت به آدوفووير مي شود. البته امروزه مي توان از داروهاي جديدتر استفاده کرد.