هر فرد در طول زندگی خود ممکن است برای مدتی احساس خستگی زودگذر یا طولانی نماید. خستگی زود گذر میتواند ناشی از کار زیاد، مشغله های فکری، تضادهای خانوادگی، عدم تحرک کافی ، تغذیه نامناسب یا کم خوابی باشد. خستگی زودگذر معمولا با استراحت، کاهش حجم کار و رفتن به مسافرتی کوتاه و نشاط آور تسکین یافته یا کاملا برطرف شود. اما خستگی مزمن عارضه ای جدی و قابل تامل است. زیرا این نوع خستگی مستمر و فرسایشی است، به گونه ای که شخص مبتلا به خستگی مزمن نه تنها آرامش و قرار خود را از دست می دهد و قادر به انجام کامل تعهدات اجتماعی و خانوادگی خود نیست بلکه ادامه خستگی مزمن به افسردگی و انزوای شخص بیمارمی انجامد.
از علل عمده ایجاد خستگی مزمن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱٫ اختلال خواب و اختلالات روحی-روانی (افسردگی و اضطراب)
۲٫ پایین بودن فشار خون
۳٫ سوء تغذیه و نداشتن یک رژیم غذایی مناسب که منجر به افت قند و همچنین برخی از فاکتورها نظیر آهن را موجب میگردد.
۴٫ دیابت ، در افرادی که خستگی مزن دارند توصیه میگردد. آزمایش قند خون ناشتا و قند ۲ ساعت بعد از صبحانه و Hb1AC برای اطمینان از عدم قند خون بالا و دیابت انجام گیرد.
۵٫ کم خونی یکی از علل مهم می باشد، بخصوص در خانم ها که ممکن است به علت عادت ماهیانه دچار کمبود آهن شوند، همچنین کم خونی ارثی (تالاسمی مینور)، کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک.
۶٫ کم کاری ناشناخته غده تیرویید میتواند سبب بی حالی، خستگی، افسردگی و افزایش وزن فرد شود.
۷٫ عفونت های مزمن و نهفته ، از جمله عفونت ادراری مخفی که ممکن است همیشه علائم سوزش و تکرر ادرار را نداشته و خستگی تنها علامت آن باشد.
۸٫ بیماری قلبی، و قتی خستگی در طی فعالیت های معمول روزانه تظاهر میکند میتواند نشانه ای از مشکلات قلبی باشد. این مسئله بخصوص در مواردی مطرح میشود که فرد قادر به انجام کارهای روزانه که قبلا بدون اشکال انجام می داده است نباشد.
۹٫ حساسیت های غذایی; حساسیتهای غذایی پنهان یا حساسیت تنفسی میتواند از علل خستگی مزمن باشند. اگر خستگی شما بعد از خوردن غذا تشدید می شود ممکن است عدم تحمل به یکی از مواد غذایی عامل آن باشد. این حساسیت در حدی نیست که سبب بروز خارش یا کهیر شود ولی فقط ایجاد خستگی در فرد را در پی دارد.
۱۰٫ بیماریهای کبدی; مانند هپاتیت عفونی ناشی از ویروس هپاتیت B یا C، هپاتیت غیر عفونی (اتوایمیون یا شیمیایی ) ، سیروز کبدی، بیماریهای متابولیک و سایر موارد.
۱۱٫ بیماریهای کلیوی یا اختلالات الکترولیتی
۱۲٫ بیماریهای التهابی مزمن; از جمله بیماریهای روماتیسمی و بیماریهای بافت همبند.
بسیاری از علل و فاکتورهای مهم را میتوان به کمک روشهای تشخیص آزمایشگاهی شناسایی و درمان نمود.
آزمایشهای مهمی که در تشخیص علل ایجاد خستگی مزمن کمک کننده می باشند عبارتند از:
ANA, TSH, T4, T3, SGOT, SGPT, AL.PH. HBS Ag, Mg, Ca, Urin culture, Urin Analysis, Creatinin, Urea, FBS, Ferritin, Iron,TIBC, RF, CRP, ESR, CBC, Chol, TG, LDL HDL ,GT,
