کبد نقش مهمی در متابولیسم پروتئینها، چربیها و هورمونها دارد ولی متاسفانه شیوع سرطان کبد در کل ایران رو به افزایش است و مردان ۷۹ درصد بیشتر از زنان مبتلا به این سرطان میشوند.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ کبد یکی از ارگانهای مهم بدن است که با سرطانی شدن آن مشکلات زیادی را برای افراد به وجود میآورد.
این سرطان از یک تومور بد خیم در بافت کبد منشا میگیرد در کبد سرطانهایی نیز یافت میشود که از نقاط دیگر منشا گرفتهاند این سرطان در هر دو جنس (زن و مرد) به وجود میآِید اما در مردان شایعتر است.
افراد با مشاهده علائم اولیهای از قبیل کاهش وزن و بیاشتهایی بدون توجیه، زردی چشمها و پوست، پایین افتادن قند خون، احساس ناراحتی در شکم به پزشک مراجعه کنند. پزشک پس از بررسی و آزمایشهای مورد نظر تشخیص سرطان کبد را میدهد.
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به سرطان کبد
حدود ۵۰ درصد از بیمارانی که سرطان کبد دارند از آنها دچار سیروز کبد بودهاند به علاوه عفونتها ویروسهای احتمالی و هپاتیت b,c زمینهای برای تشخیص سرطان کبد است. الکلی بودن به عبارتی مصرف بیش از حد الکل، سابقه هپاتیت، استفاده از استروئیدهای آنابولیک توسط برخی از ورزشکاران برای افزایش حجم عضلات خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش میدهد.
آمارهای جهانی سرطان کبد
کبد نقش مهمی در متابولیسم پروتئینها، چربیها و کربوهیدراتها و هورمونها دارد.
متاسفانه این سرطان در کل جهان و ایران رو به افزایش است و کسانی که کبد چرب دارند متاسفانه در آینده خطر ابتلای آنها به سرطان افزایش مییابد.
چه کسانی بیشتر در معرض سرطان کبد قرار دارند
افراد مبتلا به سیروز چه ابتلایشان به سرطان به علت مصرف بیش از حد الکل باشد و چه به علت ویروس هپاتیت B یا C در معرض سرطان کبد قرار دارند.
افراد بالای ۵۰ تا ۵۵ سال نیز مستعد ابتلا به سرطان کبد هستند به علاوه در ۷۹ درصد موارد سرطان کبد در مردان دیده میشود و در جهان این سرطان به عنوان علت مرگ مردان شناخته شده است.
مبتلایان به چاقی بیش از حد یا تجمع بیش از حد آهن و افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند و مصرف مواد غذایی آلوده به کپک باعث تولید مواد سرطان زا میشود و سرطان کبد را به وجود میآورد.
دریانی فوق تخصص کبد و گوارش در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران میگوید: سالیانه یک میلیون نفر در اثر ابتلا به سرطان کبد میمیرند این سرطان در مقایسه با آقایان و خانمها در آقایان شایعتر است و در کشورهای آفریقایی و حتی ایران که این سرطان دیده میشود اختلاف بین زن و مرد بیشتر دیده میشود.
وی ادامه داد: یکی از عوامل موثر ایجاد کننده سرطان کبد مسئله بیماری دیابت و چاقی است. اگر جنس مذکری چاق باشد و دیابت داشته باشد خطر ابتلا به سرطان کبد بیشتر است و ارتباط سرطان کبد با بیماری کبد چرب، سیگار و مصرف الکل اثبات شده است.
خطر ابتلا به هپاتیت B , C
دریانی افزود: معمولا هپاتیت C زمانی سرطان کبد ایجاد میکند که شخص دچار آسیب جدی در کبد شود و سیروز کبد پیدا کند. ولی در واقع هپاتیت B بدون اینکه باعث آسیب جدی شود و اگر ویروس در خون باشد و حتی اگر کبد سالم باشد خطر ابتلا به سرطان کبد را بالا میبرد.
بیماری سیروز کبد ناشی از تجمع آهن در بدن است
کسانی که به دلایل مختلف دچار مشکلات کبدی میشوند دچار سیروز کبد هستند و به اصطلاح میگوییم کبد آنها خشک و چرکیده شده است شکم این افراد آب میآورد پاهای آنها ورم میکند و در آنها خطر ابتلا به سرطان کبد افزایش مییابد. در مطالعات نشان داده شد بیماری سیروز ناشی از تجمع آهن دربدن است که یک بیماری ژنتیکی است و معمولا بیشترین خطر ابتلا به سرطان کبد را دارد.
افزایش خطر سرطان کبد با نگه داری مدت زمان طولانی آجیل
وی با اشاره به اینکه نگه داری آجیل در یک نقطه تاریک و مرطوب خطر سرطان کبد را افزایش میدهد، میگوید: اگر از آجیل مدت زمان طولانی دریک نقطه تاریک و مرطوب نگهداری کنید باعث تولید قارچ میشود و این قارچ ایجاد سرطان کبد میکند و به طور کلی ارتباط بین هپاتیتهای ویروسی با سرطان کبد ثابت شده است.
تاثیر انتقال هپاتیت B در زمان حاملگی مادر به کودک
اگر فردی از مادرش که آلوده به هپاتیتb میباشد به عبارتی مادر این ویروس را داشته باشد و در زمان حاملگی این ویروس به کودک منتقل شود متاسفانه تا ۹۰ درصد موارد کودکان این ویروس را تا آخر عمرشان دارند و خطر سرطان کبد تقریبا در آنها به شدت بالا میرود.
مصرف روزانه قهوه کاهش سرطان کبد
دریانی فوق تخصص کبد و گوارش میگوید: امروزه اثبات شده مصرف یک تا دو لیوان قهوه در روز خطر ابتلا به سرطان کبد و فیبروز را کمتر میکند و توصیه ما به افراد این است که این مسئله را رعایت کنند.
دریانی عنوان کرد: کسانی که هپاتیت B در خون آنها وجود دارد حتما باید مرتب یک آنزیم به نام آلفا پتوپروتئین در آنها اندازه گیری شود اگر آلفا پتوپروتئین شروع به بالا رفتن کند علامتی است که شخص دچار سرطان کبد میشود. بررسی آلفا پتوپروتئین در آفریقا از سن ۲۰ سالگی به بالا در آسیا از ۴۰ سالگی به بالا و در اروپا و آمریکا از ۵۰ سالگی به بالا شروع میشود.
شیوع سرطان در آفریقا، آسیا و اروپا
دریانی میگوید: معمولا در آفریقا، آسیا و اروپا شیوع این سرطان زیاد است متاسفانه نوجوانان دچار چاقی هستند و کسانیکه دچار کبد چرب میشوند در اغلب اوقات ۷۰ درصد چاق هستند. به پدر و مادرها باید این هشدار را بدهیم که این افراد نه تنها از بیماریهای کبد رنج میبرند بلکه خطر ابتلا به سرطان کبد نیز در آنها افزایش مییابد.
ارتباط بین کبد و مصرف داروها
این فوق تخصص کبد و گوارش در ادامه میگوید: در افراد مبتلا به سرطان کبد به مرور زمان تومور رشد میکند و علائم آنها ظاهر میشود. این علائم در کسانی که دچار سیروز هستند بارزتر میشود و به مرور موجب کار افتادگی کبد خواهند داشت.
وی تاکید کرد: متاسفانه گاهی تومور آن قدر بزرگ میشودکه داخل آن خون ریزی میکند و مریض به دلیل خونریزی داخل تومور مراجعه میکند و حتی ممکن است گاهی بیمار با علائم غیر اختصاصی مانند اسهال مراجعه کند بنابراین تومور کبد با درد شکم، آب آوردن شکم، بی اشتهایی، کاهش وزن، رژیمهای غیر استاندارد و حتی کما همراه است.
تشخیص به موقع و جلوگیری از سرطان کبد
دریانی بیان کرد: معمولا در بررسی تومورها اندازهی تومور مهم است و به بیمارانی که سیروز کبدی دارند اغلب پیشنهاد میکنیم شش ماه یک بار سونوگرافی کنند.
زیرا اگر تومور بزرگ نشده باشد میتوانیم آن را بر داریم ولی اگر بزرگ شده باشد جز اینکه پیوند کبد را انجام دهیم راه دیگری وجود ندارد. بنابراین افراد باید هر شش ماه یکبار سونوگرافی انجام داده و همراه با آن آزمایشهای کبدی و آزمایش خون مرتبط را در برنامه خود داشته باشند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان