کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: معتادان تزریقی پرخطرترین گروه برای انتقال هپاتیت سی هستند و متاسفانه همه گیری بی سر و صدا اما سریع هپاتیت سی بین معتادان تزریقی به صورت جهانی درحال گسترش است.
فاطمه نوائیان درباره راه های انتقال هپاتیت سی افزود: این بیماری بیشتر از طریق خالکوبی و تاتو، حجامت غیر بهداشتی و سابقه استفاده از سوزن های آلوده جهت تزریق مشترک به ویژه در زندان ها ایجاد می شود.
وی خاطرنشان کرد: اعتیاد تزریقی در ۱۴۸ کشور جهان از معضلات بهداشتی مهم است. در جهان تعداد معتادان تزریقی مبتلا به هپاتیت بی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و تعداد معتادان تزریقی مبتلا به هپاتیت سی حدود ۱۰ میلیون نفر برآورد می شود.
نوائیان یادآور شد: در صورت نبود پاسخ مناسب و سریع در برابر هپاتیت، این بیماری در ۴۰ تا ۵۰ سال آینده بار زیادی را به جهان تحمیل خواهد کرد هرچند چشم انداز جهانی آن است که انتقال هپاتیت‌های ویروسی در جهان متوقف شود.
وی تاکید کرد: همه مبتلایان به هپاتیت به منظور درمان بیماری باید به داروهای ایمن و موثر بر بیماری با امکان تهیه آن دسترسی داشته باشند. در همین راستا، سازمان جهانی بهداشت برای حذف هپاتیت های ویروسی بی و سی اهدافی مانند کاهش ۹۰ درصدی موارد جدید ابتلا به این بیماری ها و دسترسی همگانی به درمان های کلیدی تا ۸۰ درصد را مطرح کرده است. دسترسی همگانی به درمان های کلیدی می تواند باعث کاهش موارد مرگ و میر مرتبط با هپاتیت تا ۶۵ درصد شود.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: بر اساس آخرین مطالعات انجام شده در کشور، شیوع هپاتیت بی در جمعیت عمومی در کل کشور کمتر از یک و نیم درصد است؛ در برخی استان های کشور شامل استان های گلستان و سیستان و بلوچستان، رقم شیوع این نوع از بیماری بالاتر از سایر مناطق کشور بوده و حدود سه درصد است بنابراین ایران جزو کشورهای با شیوع کم هپاتیت محسوب می شود.
نوائیان یادآور شد: البته با توجه به واکسیناسیون کودکان از سال ۱۳۷۲ و واکسیناسیون سراسری متولدین ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ علیه هپاتیت B، شیوع این بیماری در کشور به ویژه در افراد زیر ۲۶ سال، بر اساس طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت WHO در محدوده با شیوع پایین است.
وی با بیان این که ناقلین هپاتیت بی می توانند همانند سایر مردم زندگی کنند، افزود: ناقلین هپاتیت بی می توانند ازدواج کنند اما همسران آنها باید علیه این بیماری واکسینه شوند. در صورتی که بارداری اتفاق بیفتد، بررسی زنان باردار از نظر هپاتیت بی ضروریست تا از انتقال بیماری به نوزاد پیشگیری شود.
هپاتیت C جدی ترین بیماری ویروسی
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: هپاتیت سی از جدی ترین بیماری های ویروسی است که در صورت مواجهه فرد با این ویروس، در ۸۰ درصد موارد، به نوع مزمن بیماری تبدیل خواهد شد و متاسفانه در صورت مزمن شدن می تواند منجر به سیروز، نارسایی و سرطان کبد شود. از آنجا که برای پیشگیری از بیماری هپاتیت سی واکسنی وجود ندارد، پیشگیری از بروز این بیماری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه شیوع جهانی این بیماری ۲.۲ درصد است، یادآور شد: شیوع هپاتیت سی در منطقه مدیترانه شرقی که ایران نیز در این منطقه واقع بوده، ۴.۶درصد است.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: ایران کمترین شیوع هپاتیت سی در منطقه مدیترانه شرقی را دارد به طوریکه بر اساس آخرین مطالعات انجام شده برآورد می شود شیوع هپاتیت سی در جمعیت عمومی در ایران کمتر از نیم درصد باشد. کشورهایی مانند آذربایجان و پاکستان با شیوع بالای بیماری در همسایگی ایران قرار دارند.
نوائیان اظهار داشت: هپاتیت به دلیل هزینه‌هایی که ایجاد می کند بار سنگینی بر دوش نظام سلامت تحمیل می کنند تا جایی که دربسیاری از کشورهای جهان، اولین علت پیوند کبد که بسیار پرهزینه است، هپاتیت های ویروسی است.
راه های انتقال هپاتیت
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره چگونگی راه‌های انتقال بیماری افزود: راه‌های انتقال بیماری به انواع مختلف هپاتیت و اپیدمیولوژی آنها تفاوت بسیار دارد. هپاتیت بی عمدتا از طریق خون و فرآورده‌های خونی آلوده، مادر به کودک، تماس جنسی و تماس با سایر مایعات بدنی انتقال می یابد.
نوائیان ادامه داد: تعهد جهانی تا سال ۲۰۳۰ ، سرمایه گذاری جهت حذف موارد جدید هپاتیت B و C است و همچنین باید شیوع هپاتیت B به زیر نیم درصد برسد و در مورد هپاتیت C نیز ۹۰ درصد بیماران، درمان شده باشند.
وی ادامه داد: با ظهور داروهای جدید ضد ویروسی، انقلابی در درمان هپاتیت C ایجاد شده است. بدون درمان در عرض چند سال سیروز ایجاد شده که می تواند باعث توقف عملکرد کبد شود و در موارد شدید، نارسایی کبدی و سرطان کبد رخ می دهد و درمان موجب می شود تا تکثیر ویروس در بدن متوقف شود؛ برای درمان لازم است تا فرد به مدت ۱۲هفته دارو مصرف کند.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه تمام بیمارانی که درمان شده اند لازم است ۱۲و ۲۴ هفته پس از اتمام درمان، مجدداٌ آزمایش انجام دهند، تصریح کرد: منفی بودن این آزمایشات به معنی این است که ویروس از بدن فرد پاک شده و فرد درمان قطعی شده است.
نوائیان افزود: به منظور تحقق این اهداف، ضروری است فعالیت هایی مانند انجام اقدامات حفاظتی و پیشگیرانه برای افراد درمعرض خطر، کشف و تشخیص زودرس موارد ابتلا درافراد پرخطر، آگاه سازی مبتلایان از وضعیت بیماری خود و کسب مهارت های لازم برای عدم انتقال بیماری به دیگران، توانمندسازی افراد سالم برای کسب دانش کافی برای حفاظت خود و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به هپاتیت B و C و دسترسی آنان به مراقبت بهداشتی درمانی، انجام شود.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اقدامات معاونت امور بهداشتی این دانشگاه به منظور پیشگیری و شناسایی افراد مبتلا به هپاتیت گفت: کارشناسان هپاتیت در دانشگاه شهید بهشتی مطابق با پروتکل اجرایی وزارت بهداشت و رسیدن به هدف حذف هپاتیت تا سال ۲۰۳۰در کشور اقدامات زیادی انجام می دهند.
نوائیان با تاکید بر عدم استفاده مشترک از وسایلی مانند سرنگ، مسواک، تیغ، ریش تراش و حوله و همچنین لزوم استفاده از دستکش در پانسمان زخم های بیمار گفت: رعایت این اصول برای جلوگیری از شیوع هپاتیت ضروری است.
وی افزود: واکسیناسیون گروه های هدف شامل نوزادان، افرادی که درمعرض تماس های شغلی با خون هستند، مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی، صاحبان رفتارهای جنسی پرخطر، زندانیان با سابقه رفتارهای پرخطر، نزدیکان بیمار، رفتگران شهرداری ها، اتش نشانان، امدادگران اورژانس، زندانبانان، کارشناسان آزمایشگاهها، بیماران همودیالیز کاندید پیوند عضو از دیگر اقدامات معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. هم اکنون واکسیناسیون گروه های درمعرض خطر ازجمله زندانیان و اهدا کنندگان خون دربرنامه جاری وزارت بهداشت و دانشگاه‌هاست.
نوائیان تزریق ایمنوگلوبولین ضد هپاتیت B در نوزادان متولد از مادران مبتلا به هپاتیت B را از دیگر اقدامات این معاونت برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت عنوان کرد و گفت: از آنجایی که خون و مایعات بدن بالقوه آلوده محسوب می شود، رعایت بهداشت شخصی، شست و شوی دست، استفاده از لوازم حفاظت شخصی شامل دستکش، عینک، ماسک، گان‌های پوششی برای جلوگیری از تماس خون و مایعات بدن لازم است.
به گزارش ایرنا، هپاتیت های ویروسی از عمده ترین مشکلات سلامت عمومی در جهان و کشور محسوب می شود، بیماری که در ۱۰ سال اخیر بیشتر از مجموع تلفات بیماری های ایدز، تب دنگ و مالاریا قربانی گرفته است. هپاتیت بیماری شایعی است که در اثر انواع ویروس‌ها، داروها، الکل و جایگزینی بافت چربی و مواردی از این قبیل در کبد ایجاد می شود و یکی از اصلی ترین عوامل سیروز، سرطان کبد، نارسایی کبدی است که به دنبال ابتلا به هپاتیت های ویروسی رخ می دهد. هم اکنون درجهان ۲۴۰ میلیون نفر مبتلا به هپاتیت مزمن B و ۱۷۰ میلیون نفر مبتلا به هپاتیت C مزمن زندگی می کنند و متاسفانه هرساله حدود یک میلیون نفر به علت هپاتیت‌های B و C جان خود را از دست می دهند.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران
