برخی از مواد دارویی و مکمل های غذایی وجود دارد که ورزشکاران از آنها استفاده می کنند ، گاهی اوقات درد های مفصلی بر اثر فشار بیش از حد و یا تمرین نادرست به سراغ فرد می اید که در این هنگام ورزشکار از قرص های گلوکوزامین استفاده می کند.
گلوکوزامین Glucosamine)
گلوکوزامین همانطور که از اسمش پیداست از سنتز ترکیب قند و آمین به وجود می آید (گلوکز + آمین). گلوکزامین در شکل های مختلفی وجود دارد (HCI). سولفات پتاسیم، سولفات سدیم وان استیل که البته همگی دارای تأثیر مشابهی می باشند (درصد جذب انواع گلوکزامین حدود ۹۰ درصد به بالا می باشد). در دو تحقیق که در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۲ به عمل آمده مشخص شد که گلوکوزامین در برطرف کردن دردهای مفصلی و ارتقاء عملکرد مفاصل بسیار مؤثر می باشد. در یک تحقیق دیگر حتی عنوان شده بود که گلوکوزامین در قیاس با داروهای ضدالتهاب همچون ایبوپروفن در برطرف کردن، دردهای مفصلی کارسازتر می باشد.نحوه مکانیزم اثر این ماده هنوز مشخص نشده است ولی با این وجود اینطور به نظر می رسد که این ماده باعث تحریک بدن در رشد غضروف می شود. (کارتلیج) یا همان غضروف در تمامی مفاصل بدن یافت می شود و از این بابت که با سیستم گردش خون در ارتباط است مستثنی می باشد. یعنی عضروف ها برخلاف دیگر بافت های بدن هیچ وقت به صورت مستقیم توسط خون تغذیه نمی شوند و به همین خاطر غضروف ها می بایست مواد مغذی خود را از طریق گردش مایعات داخل بدن تأمین نمایند. فشار وارده بر مفاصل باعث می شود که مایع داخل غضروف به سمت خارخ بافت حرکت نماید و سپس همین مایع در شرایط خارج از مفصل مواذ مغذی خود را جذب می نماید و هنگامی که فشار وارده از روی مفصل برداشته شد، دوباره این مایع داخل غضروف برمی گردد. و آن را با مواد غذائی کامل تغذیه می نماید. یکی از دلایل اصلی اینکه چرا ورزش برای سلامت مفاصل مؤثر است همین می باشد.افرادی که فعالیت بدنی پائینی دارند به لحاظ ابتلا به عوارضی همچون آرتروز و ناراحتی های مفصلی بسیار مستعدتر می باشند. به مروز زمان و به تدریج غضروف ها قدرت نگه داشتن مایعات را از دست می دهند که همین موضوع دردهای مفصلی را به همراه می آورد.مکمل کردن گلوکوزامین در رژیم غذائی روزانه باعث می شود که این مایعات (که اصطلاحاً به آنها Synorial گفته می شود) سفت تر شده و خاصیت ژلاتینی به خود بگیرند و در نتیجه غضروف بتواند مایع بیشتری را در میان خود نگه دارد و همین خاصیت نه تنها باعث افزایش دسترسی کارتلیج (غضروف) به مواد غذائی می شود بلکه قدرت تحمل فشار بیشتر بر روی مفصل را نیز ارتقاء می دهد. در کلام دیگر می توان عملکرد گلوکزامین را اینطور بیان کرد که باعث کاهش اصطحلاک و کاهش درد اطراف مفصل می شود.
پس از گذشت ۱۲ تا ۱۸ ماه از مکمل کردن گلوکوزامین سیستم اعصاب مرکزهای فیبرهای عصبی را به داخل بافت مفصلی امتداد می دهد و بدین ترتیب عملکرد سیستم عصبی و حرکتی بدن ارتقاء می یابد.
علاوه بر این مشخص شده است که گلوکوزامین به دوباره سازی غضروف های صدمه دیده نیز کمک می کند. بنابراین تحقیقاتی که اخیراً به عمل آمده هیچ عوارض حانبی در خصوص مکمل کردن درازمدت این ماده در رژیم غذائی روزانه در افراد سالم دیده نشده است. دوز مصرفی معمول گلوکوزامین به صورت روزانه حدود ۵/۱ گرم می باشد که بسته به نیاز فرد می توان آن را تا ۳ و حتی ۱۲ گرم در طول روز برساند. به طور متوسط در هر وعده می بایست حدود ۷۵۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم (۷۵/۰ تا ۵/۱ گرم) گلوکوزامین مصرف کرد. بهترین زمان برای مصرف گلوکوزامین همراه با وعده غذائی می باشد.نتیجه گیری: MSM و گلوکوزامین برای آن دسته از ورزشکاران که از یک درد مزمن بر اثر تمرین سنگین رنج می برند بسیار مفید و مؤثر می باشند در صورت مصرف صحیح و به جای این ترکیبات به طور حتم ورزشکار ارتقاء عملکرد ورزشی، خلاص شدن از دست درد مفصل را تجربه خواهد کرد.
دکتر سلام