“هپاتیت” چراغ خاموش می آید/پیشگیری کنیم

رییس شبکه هپاتیت ایران می گوید: بر اساس آمار کشوری، ۴۰ درصد بیماران هموفیلی، ۱۸ درصد بیماران تالاسمی و پنج تا ۱۲ درصد بیماران دیالیزی کشور به هپاتیت C مبتلا هستند .

ایمان نویدی، کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک، در گفتگو با ایسنا، منطقه مرکزی، در خصوص این بیماری اظهار کرد: هپاتیت در لغط به معنای التهاب بافت کبدی است. با توجه به اینکه کبد یکی از ارگان های مهم بدن است که وظیفه مهمی همچون سوخت ساز و بدن، دفع سموم و غیره را انجام می دهد، در فرد مبتلا به هپاتیت ابتدا این عضو حیاتی بدن دچار مشکلات شدید شده و همین امر فرد بیمار را با بیماری های مختلف جسمی دیگر روبرو می کند .

وی با بیان اینکه ابتلا به هپاتیت به عوامل مختلفی بستگی دارد، گفت: سموم وارد شده به بدن، عوارض برخی از داروی های مصرفی و مصرف بیش از اندازه الکل از جمله این عوامل هستند، البته بسیاری از میکروب ها نیز می توانند باعث ایجاد این بیماری در بدن شوند .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک تصریح کرد: یکی از مهمترین عوامل بروز هپاتیت در بدن در حاضر ویروس ها هستند، ویروس ها چند نوع هپاتیت همچون هپاتیت A   تا E را در بدن ایجاد می کنند که رایج ترین نوع هپاتیت در جهان و کشورمان هپاتیت های B و C هستند .

نویدی ادامه داد: هپاتیت های B و C از طریق فرآورده‌های خونی و تماس های جنسی انتقال پیدا می کنند و سایر هپاتیت های ویروسی همچون هپاتیت های  A و D از طریق آب آشامیدنی و غذا انتقال می یابند و البته شیوع کمتری نسبت به هپاتیت های B و C در کشور ما دارند .

وی گفت: متاسفانه هپاتیت های ویروسی بالاخص هپاتیت های B و C   در شروع، علائم خاصی ندارند و علائم عمومی آنها همچون بیماری آنفولانزاست، در اثر پیشرفت بیماری ممکن است علائمی رخ دهد ولی باز هم این علائم، اختصاصی نیست که بتوان به این بیماری پی برد .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک با اشاره به مشکلات عدیده ای که این بیماران با آن روبرو هستند گفت: مشکلاتی که بیماران مبتلا به هپاتیت با آن روبرو هستند در حوزه درمان است، هزینه درمان برای این بیماران بالاست، بالاخص در مورد بیماران هپاتیت B که علاوه بر وجود این مشکل درمان قطعی برای این دسته از بیماران وجود ندارد، که فرد مجبور است دوره طولانی بیماری را طی کند .

نویدی عنوان کرد: خوشبختانه در سال های اخیر درمان قطعی برای هپاتیت c پیدا شده است و داروهایی برای این دسته از بیماری در کشورمان تولید شده به همین خاطر هزینه درمان آن نسبت به نوع B پایین تر است. هم اکنون در جهان متوسط هزینه درمان برای بیماران نوع C ، ۷۰میلیون تومان است، ولی در کشور ما کمتر از یک میلیون تومان هزینه درمان قطعی است و علاوه بر آن دوره درمان حدود ۳ ماه است .

نویدی ادامه داد: مشکل اصلی در خصوص این نوع بیماری اینست که خیلی از افرادی که به هپاتیت مبتلا هستند از بیماری خود اطلاع نداشته و علاوه بر آن استطاعت مالی برای درمان یک میلیونی تومانی را هم ندارند. خوشبختانه سیاست ها به سمتی پیش می رود که همچون بیماری های  HIV ، سل و… کار درمان به صورت رایگان در مراکز صورت گیرد، البته تا عملیاتی شدن این هدف گذاری فاصله بسیاری وجود دارد .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک ادامه داد: هنوز بین ۹ الی ۱۰ نفر افرادی که مبتلا هستند تنها یک نفر از ابتلای خود به این بیماری اطلاع دارد، اگر دسترسی کامل به تمامی افراد مبتلا وجود داشته باشد، برنامه ریزی دقیق تر و جامع تری نسبت به این بیماری صورت خواهد گرفت. متاسفانه در کشورمان با ضعف اطلاع رسانی در این نوع بیماری مواجه هستیم. اطلاع رسانی باید از رده های پایین سنی صورت گیرد، باید در مدارس، مراکز آموزشی و … انجام این کار آغاز شود. متاسفانه این اقدامات درخصوص هپاتیت چندان هدفمند و با برنامه ریزی شروع نشده است.

وی با بیان اینکه در مورد بیماری اچ آی وی سالهاست کار می شود افزود: در مورد هپاتیت تازه این برنامه ها و سیاست گذاری ها در حال شروع شدن است .

نویدی با اشاره به اینکه در کشور بالغ بر یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مبتلا به هپا تیت B و یکصد و هشتاد و شش هزار نفر مبتلا به هپاتیت C هستند، گفت: این آمار که کم هم نیست نشان دهنده تبعیض عملکردی در پیگشیری از بیماری نسبت به بیماری هایی همچون  HIV ، سل و غیره است. این کم کاری مختص کشور ما نیست، در سازمان جهانی بهداشت هم همین مسئله مشاهده می شود و تازه در مورد اقدامات پیشگیرانه در این حوزه سیاست گذاری شده است .

وی ادامه داد: قرار است تا پایان سال ۲۰۳۰ کلیه کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت هپاتیت های ویروسی را حذف کنند .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک بیان کرد: در بحث پیشگیری و ریشه کنی این نوع بیماری، وزارت بهداشت و درمان به تنهایی نمی تواند موفق شود و نیازمند کمک تمامی ارگان ها برای رسیدن به این هدف است. باید در تمامی زمینه های آموزشی، اطلاع رسانی، ترغیب مردم برای انجام آزمایش و … مشارکت وجود داشته باشد. بسیاری از افرادی که مبتلا به این بیماری هستند از طبقات محروم و بادرآمد پایین جامعه بوده و سابقه بسیاری از بیماری های عفونی، حضور در زندان و غیره را دارا هستند و بر این اساس ضروری است که  نهادهای حمایتی، سازمان های مردم نهاد، موسسات خیریه و … در کنار وزارت بهداشت و درمان حمایت های لازم را از این بیماران داشته باشند. این افراد بیش از سایر بیماران نیازمند حمایت های اجتماعی هستند .

نویدی با اشاره به طرح «سلامت میانسالان» که بصورت رایگان برای افراد در کلیه مراکز بهداشت و درمان کشور انجام می شود، گفت: اجرای این طرح در قالب طرح نظام سلامت در کشور صورت گرفته است و قرار است انجام آزمایش های مربوط به هپاتیت در فاز بعدی صورت  گیرد. دلیل اینکه این آزمایشات در این طرح قرار نگرفته هزینه بر بودن آن است، از طرفی علت مرگ و میر افراد شاخص اولویت بندی بیماری هاست که بیشترین علت و مرگ میر افراد در کشور بیماری های قلبی و عروقی است .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: در ۲۰ استان کشور همچون استان مرکزی انجام آزمایشات هپاتیت در زندان ها بصورت رایگان از سال گذشته تاکنون در حال انجام است و وزارت بهداشت و درمان بصورت پله پله در مناطقی که خطر ابتلا به این بیماری وجود دارد این کار را انجام می دهد صورت می گیرد .

نویدی در ادامه گفت: متاسفانه در جامعه به افرادی که مبتلا به این بیماری شده اند، همچون بیماران اچ آی وی مثبت انگ های غلطی زده می شود و فکر می کنند که فرد در اثر رابطه جنسی پر خطر مبتلا به این بیماری شده در صورتی که بیشترین عامل این بیماری تزریق های مشترک است .

وی تاکید کرد: اگر قرار است طرح پیشگری و کاهش هپاتیت در کشور موثر واقع شود، در وهله اول رایگان بودن این آزمایشات و در وهله دوم رایگان درمان شدن آن ضروری است. یکی از برنامه هایی که وزارت بهداشت در خصوص این امر به شرط تامین مالی قرار است انجام دهد اینست که تشخیص و درمان این بیماری را رایگان انجام دهد .

کارشناس برنامه اچ آی وی و هپاتیت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک با اشاره به اینکه هپاتیت در جهان و کشورمان رو به افزایش است، گفت: مهمترین دلیل آن این است که تاکنون اقدامات موثری در حوزه پیشگیری از این بیماری صورت نگرفته و به همین خاطر است که سازمان جهانی بهداشت به طور جد به دنبال کاهش و ریشه کنی این بیماری تا سال ۲۰۳۰ است .

این کارشناس در پایان بیان کرد: انجمن حمایت از بیماران کبدی برای حمایت از این بیماران در تهران در حال فعالیت است. این انجمن زیر نظر شبکه هپاتیت ایران فعالیت می کند و خدمات رایگانی را برای بیماران انجام داده ولی چون منابع مالی آنها محدود است بیماران در صف انتظار درمان قرار می گیرند. از استان مرکزی هم چند نفر برای درمان به این انجمن معرفی شده اند ولی متاسفانه استان مرکزی فاقد موسسه یا سازمان های مردم نهاد برای حمایت این بیماران و انجام اینگونه خدمات است. نبود انجمن حمایتی از بیماران هپاتیت یکی از خلاءهای جدی و مهم در استان رکزی است که دلیل اصلی آن عدم آگاهی جامعه از وضعیت این بیماران و مشکلاتی است که با آن مواجه هستند.

به گزارش ایسنا، امنیت و سلامت دو واژه کلیدی هستند که هرگز نباید مورد غفلت قرار گیرند. در حال حاضر بهترین راهکار مقابله با هپاتیت پیشگیری است که باید به صورت جدی در دستور کار مردم و مسئولان قرار گیرد. آگاه سازی مردم در این زمینه و جلب مشارکت آنان در فراهم کردن زمینه کاهش این بیماری نکته ای است که به شدت باید مورد توجه قرار گیرد.

به گفته رییس شبکه هپاتیت ایران و طبق فعالیت‌های صورت گرفته، تا کنون برخی استان‌ها همچون خراسان جنوبی، جشن ریشه کنی هپاتیت سی در بیماران خاص را برگزار کرده اند و امید است این جشن در تمام ایران برگزار شود.

جلوگیری از حرکت هپاتیت نیازمند همکاری همگانی در کشور است، هرچند نباید از جلب همکاری های بین المللی در این خصوص نیز غافل شد چرا که ویروس و در کل، بیماری مرز نمی شناسد، اگر امروز تصمیم نگیریم، فردا دیر خواهد بود .

ایسنا