پیشگیری و درمان موکوسل دهانی

موکوسل دهانی چیست و چگونه درمان می شود؟

موکوسل دهانی یک ورم کوچک و پر از مایع می باشد که درون حفره دهان و بیشتر روی لب پایین یا کف دهان ایجاد می شود. این موکوسل با تحریک غده های بزاقی و تولید بیش از حد بزاق، مشکل و اختلال هایی در گفتار، بلع و جویدن حاصل می کند. برای شناخت و کسب اطلاعات بیشتر در زمینه موکوسل دهانی به مطالعه مطالب ادامه دهید.

موکوسل دهانی چیست؟

موکوسل یک اصطلاح بالینی است که  به معنای تورمی ست که از تجمع بزاق در یک ناحیه صدمه دیده و یا انسداد یافته از مجاری غده های بزاقی فرعی حاصل شده باشد . آسیب به مجرای غده های بزاقی به این گونه است که اعمالی چون گاز گرفتی باعث پارگی مجرا و جمع آوری بزاق می شوند که به دنبال این ها تورم و درد در ناحیه مد نظر احساس می شود.

موکوسل دهانی در تمام رده های سنی اما بیشتر در سنین ۱۰ تا ۲۵ سالگی هم در زنان و هم در مردان به وجود می آید. از آنجا که اغلب موکوسل ها از آسیب به مجاری بزاقی حاصل می شوند.موادی چون :

تروما یا همان آسیب به وسیله یک جسم و یا ضربه،  گاز زدن لب از بیرون، گاز زدن لب از داخل ، وجود التهاب در دهان ، عفونت دهان، بیماری لیکن پلان دهانی، بر اثر عوارض جانبی برخی از دارو ها ، می توانند عامل رخ دادن این مشکل دهانی باشند.

موکوسل ها بیشتر در داخل دهان و در نواحی پایین لپ، سقف دهان و زیر زبان به وجود می آیند. موکوسل هایی که در کف دهان دیده می شوند به نام رانولا معروفیت دارند ، این نوع موکوسل ها کمیاب و همینطور بزرگ‌ تر از موکوسل های دیگر هستند به همین دلیل نام جداگانه برای خود دارند . از مشکلاتی که وجود رانولا ها در دهان دارند می توان به اختلال در گفتار ، سخت شدن جویدن خوراکی و بلعیدن اشاره کرد.

موکوسل ها می توانند با نشانه هایی چون : قابل حرکت و بدون ‌درد بودن، حالت نرم، ظاهر گرد یا گنبدی شکل،  سطح صاف، سطح نیمه شفاف و گاهی دارای رنگی مایل به آبی، قطری میان ۲ تا ۱۰ میلی‌ متر،  ظاهر شوند.

روند حاصل شدن موکوسل دهانی

در قدم اول بزاق از طریق یک غده بزاقی و به وسیله لوله‌ های کوچکی به درون دهان حرکت می‌ کند که در این حرکت امکان دارد یکی از کانال ‌ها آسیب ببیند و حتی مسدود شود که رخداد های احتمالی بیان شده در هنگامی موکوسل را به وجود می آورد که فرد به صورت متداوم گونه خود را گاز بگیرد.

علاوه بر گاز گرفتگی، ضربه زدن به صورت هم می  ‌تواند سبب اختلال در این کانال و لوله ها شود. در بازی هایی که با توپ سر و کار دارند زمانی که توپ به صورت برخورد می کند می تواند سبب این اختلال شود پس باید مراقب صورت خود باشیم . زمانی که کانال ها آسیب می بیند ، مواد مخاطی به بیرون نشت می‌ کنند و عامل به وجود آمدن یک ورم شبیه به کیست  می ‌شوند. هنگامی که لوله و کانال مسدود شده باشد هم اتفاقی شبیه به مورد بیان شده صورت می گیرد و در نهایت موکوسل دهانی ایجاد می گردد.

راه های جلوگیری از رخ دادن موکوسل دهانی

– جلوگیری از گاز گرفتن لب ها :

بعضی از افراد به دلیل استرس یا عادت همیشه به گاز گرفتن یا مکیدن لب ‌های خود می پردازند. اگر شما هم به این عادت مبتلا هستید برای پیشگیری از ایجاد موکوسل در دهان لازم است که این کار را متوقف کنید زیرا گاز گرفتگی لب از عوامل اصلی به وجود آمدن موکوسل دهانی است.

– رعایت کردن بهداشت دهان : رعایت کردن بهداشت دهان و دندان می ‌تواند از ابتلا به بیماری‌ های مخاطی مانند موکوسل پیشگیری کند. برای رعایت این مسئله نیاز است که بعد از هر وعده غذایی از دهان شویه و مسواک استفاده کنید و در مواقع لزوم نخ دندان را هم به این موارد اضافه کنید .

– خریدن خمیر دندان مناسب :

استفاده از خمیر دندان نا مناسب هم بهداشت دهان و دندان را بر هم میریزد هم سبب به وجود آمدن موکوسل دهانی می ‌شود. پس لازم است در خریدن خمیر دندان مناسب دقت کنیم تا یک انتخاب استاندارد و بدون ضرر داشته باشیم .

– اهمیت دادن به بیماری ها :

از آن جایی که اهمیت و دقت به هر بیماری می ‌تواند از بیماری ‌های دیگر جلوگیری کند. با وجود آمدن آسیب و مشکلات خارجی در دهان ،لب ، زبان ، فک، دندان نیاز است به پزشک  مراجعه کنیم و در صورت نیاز از انجام آزمایش ‌های مربوطه پرهیز نکنیم . مراجعه به پزشک کمک می کند تا از بیماری ‌های زمینه‌ ای بدن مطلع بشیم و با پیگیری درمانشان کنیم .

– آرام غذا خوردن :

در مواردی پیش می آید که در حین تند خوردن غذا لب خورد خو را گاز بگیریم پس برای پیشگیری از این رخداد نیاز است که به آرامی غذای خود را جویده و میل کنیم . این حرکت افزون بر جلوگیری از ایجاد موکوسل دهانی ، در آرامش و لذت بردن از غذا هم کمک می ‌کند.

روش های درمان موکوسل دهانی

• درمان موکوسل دهانی با جراحی :

برای جلوگیری از عود کردن ورم موکوسل و درمان موکوسل های متوالی ، با استفاده از جراحی می توان این کیست و غده های بزاقی را برداشت . جهت رفع کردن این موکوسل های دهانی به صورت کامل با در نظر گرفتن نوع و پیشروی آن‌ ها باید عمل کرد ، ممکن است  از بین بردن کامل موکوسل ها بین یک تا دو سال زمان صرف کند . پس از رفع شدن موکوسل ها امکان بازگشت آن ها وجود دارد و تنها راه اطمینان از بازگشتشان برداشتن با جراحی می باشد .

• درمان موکوسل با پراکسید هیدروژن:

برای انجام این عمل تنها به ٪۳ پراکسید هیدروژن و اندکی پنبه نیاز است . با تهیه کردن موارد بیان شده باید پنبه را به پراکسید هیدروژن آغشته کرده و بر روی محل مبتلا به موکوسل قرار دهید. تا زمان بهبود لازم است که این کار روزانه دو مرتبه انجام شود .

هیدروژن پراکسید ضد ویروس، ضد باکتری و ضد قارچ می باشد . پس می توان به بهبود سریع کیست ها و زخم ها کمک کند و از عفونت های دهانی جلوگیری کند .

• درمان موکوسل دهانی با سرکه سیب:

برای این عمل لازم است تا سرکه را با آب مخلوط کنید و دهان خود را با محلول مورد نظر شست و شو دهید سپس با آب فاقد سرکه سیب بشورید . برای رسیدن به نتیجه باید در طول روز دو بار این شست و شوی دهانی انجام شود.

سرکه سیب خاصیت هایی چون : تنظیم کنندگی pH ، جلوگیری از تولید بزاق بیش از حد و مخاط به همین دلایل سرکه سیب از مواردی است که می تواند موکوسل را درمان کند .

• درمان موکوسل با عسل و روغن درخت چای :

برای انجام این کار به ۱ تا ۲ قاشق چای خوری عسل و ۲ تا ۳ قطره روغن درخت چای نیاز است . پس از مخلوط کردن روغن های بیان شده و عسل ، ترکیبات را روی موکوسل قرار می دهیم و اجازه می دهیم چند دقیقه روی محل بماند و سپس دهان خود را شست و شو می دهیم . این کار هم نیز باید دو مرتبه در روز تکرار شود.

عسل خاصیت ضد باکتری دارد و برای درمان مشکلات پوستی و عفونت استفاده می شود . مصرف عسل و قرار دادن آن بر روی کیست ها به مدت چند روز به کاهش التهاب کمک می کند. روغن درخت چای نیز در برابر بسیاری از میکرو ارگانیسم ها تاثیر گذار است . و به سرعت بهبود کیست کمک می کند.