کبد چرب چیست؟
این بیماری به وضعیتی اطلاق می‌شود که در اثر آن شما دارای تجمع بیش از حد چربی در کبد خود هستید. در یک کبد سالم، میزان چربی بسیار کم بوده یا هیچ چربی وجود ندارد و در بسیاری از افراد نیز داشتن میزان کمی چربی در کبد موجب مشکل جدی نمی‌گردد.
مقدار بیش از حد چربی در کبد در اثر تجمع چربی‌هایی که تری‌گلیسیرید نامیده می‌شوند، می‌باشد. تری‌گلیسیرید با مصرف رژیم غذایی روزانه جذب بدن می‌شود. غذاهای با میزان بالای چربی و قند حاوی مقادیر زیادی تری‌گلیسیرید هستند. این چربی‌ها همچنین می‌توانند از قندها و پروتئین‌های موجود در کبد نیز ساخته شوند.
مصرف بیش از حد الکل می‌تواند سبب تجمع چربی در کبد شود و کبد را وادار به تولید تری‌گلیسیرید نماید. در صورتی که الکل علت بیماری کبد چرب باشد تحت عنوان بیماری کبد چرب الکلی شناخته می‌شود.
چربی کبدی که ناشی از مصرف الکل نباشد، بیماری کبد چرب غیر الکلی نامیده می‌شود که می‌تواند منجر به استئاتوهپاتیت غیر الکلی گردد.
تا همین چند سال اخیر، کبد چرب بیماری نادر و نسبتاً بی‌ضرری بوده است و هیچ گاه به اندازه‌ای پیشرفت نمی‌کرد تا تبدیل به یک بیماری جدی کبدی یا مزمن (طولانی مدت) شود. کبد چرب در بسیاری از افراد می‌تواند بدون التهاب باقی بماند و علائم کمی نیز بروز پیدا می‌کند
بیماری کبد چرب چه تاثیری بر کبد می‌گذارد؟
- بیماری کبد چرب غیر الکلی به معنی تجمع چربی اضافه در کبد افرادی است که الکل مصرف نمی‌کنند.
اولیه مرحله‌ی این بیماری، چربی کبد یا استئاتوز می‌باشد. در این مرحله چربی در سلول‌های کبد تجمع پیدا می‌کند در حالی که هیچ گونه علائم التهاب یا زخم وجود ندارد. در بسیاری از بیماران این وضعیت پیشرفت نمی‌کند و موجب بیماری جدی کبدی نمی‌شود، اما در برخی می‌تواند تبدیل به استئاتوهپاتیت غیر الکلی گردد.
استئاتوهپاتیت غیر الکلی وضعیت جدی‌تری است زیرا ممکن است منجر به زخم شدن کبد شده و تبدیل به سیروز کبدی شود. سیروز کبدی موجب آسیب جبران ناپذیر به کبد می‌شود و شدیدترین مرحله‌ی بیماری کبد چرب است.
مراحل (گریدهای) کبد چرب
همانطور که اشاره شد کبد چرب شرایط بحرانی نمی‌باشد و مراحل پیشرفت آن به سه گرید تقسیم‌بندی می‌شود:
o گرید ۱
• گرید ۲
• گرید ۳
گریدهای ۱ و ۲ کبد چرب را می‌توان با مصرف داروهای مناسب کنترل کرد.
دلایل بیماری کبد چرب
دانش بالینی در مورد بیماری کبد چرب غیر الکلی همچنان در حال پیشرفت است. با این حال عوامل خطر متداول و شناخته شده‌ی آن عبارتند از: چاقی، عدم فعالیت جسمی، مقاومت به انسولین و سایر خصوصیات سندروم متابولیک (که سندرم ایکس نیز نامیده می‌شود).
اشخاصی که بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند آنهایی هستند که:
• دچار اضافه وزن یا چاقی هستند.
• دارای رژیم غذایی نامناسب هستند و ورزش نمی‌کنند.
• سیگار می‌کشند.
• مقاوم به انسولین می‌باشند.
o دیابت نوع دو دارند.
• مبتلا به فشار خون بالا هستند.
• مبتلا به چربی خون هستند (کلسترول و تری‌گلیسیرید بسیار بالا در خون).
• مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک می‌باشند.
• مبتلا به هپاتیت بی هستند.
• مبتلا به هپاتیت سی هستند.
از برخی داروهای خاص که برای بیماری‌های دیگر تجویز شده‌اند، استفاده می‌کنند.
احتمال وجود عوامل دیگری که در بروز این بیماری نقش دارند، وجود دارد زیرا همه‌ی افراد مبتلا به بیماری کبد چرب دارای این عوامل خطر نمی‌باشند.
کاهش وزن بسیار سریع نیز می‌تواند منجر به تجمع چربی در کبد شود. گمان می‌شود که این امر احتمالاً در نتیجه‌ی آزاد شدن ناگهانی و گسترده‌ی اسیدهای چرب آزاد در جریان خون پس از در هم شکستن چربی ذخیره شده در سلول‌های چربی، رخ می‌دهد. در موارد نادرتر، ممکن است کبد چرب مرتبط با دلایل دیگری از جمله اختلالات ژنتیکی خاص، گرسنگی طولانی مدت، برخی درمان‌های دارویی، تغذیه وریدی کامل (تزریق داخل وریدی)، سندرم تخمدان پلی کیستیک و هپاتیت بی و سی باشد.
دلیل دقیق تبدیل کبد چرب به استئاتوهپاتیت غیر الکلی و سیروز کبدی همچنان ناشناخته است.
نشانه‌های بیماری کبد چرب
اکثر اشخاص مبتلا به چربی کبد خفیف متوجه‌ی هیچ علائمی نمی‌شوند. برخی ممکن است احساس خستگی و درد در ناحیه‌ی کبد داشته باشند.
برای آنهایی که بیماری تبدیل به استئاتوهپاتیت غیر الکلی، فیبروز و سیروز کبدی می‌شود، ممکن است شروع بیماری سال‌ها پیش از بروز علائم باشد. علائم زیر ممکن است نشان دهنده‌ی یک تغییر جدی در وضعیت کبد باشد. بیماران مبتلا به بیماری کبدی که هر یک از علائم زیر را داشته باشند، فوراً نیاز به مراقبت پزشکی دارند:
زردی چشم‌ها و پوست
کبودی پوست
تیرگی رنگ ادرار
تورم در ناحیه‌ی پایین شکم (آسیت یا آب‌آوردگی شکم)
استفراغ خونی (هماتمز)
مدفوع قیری رنگ و سیاه (ملنا)
گیجی و ضعف حافظه (انسفالوپاتی)
خارش پوست
در بیشتر موارد بیمار تنها زمانی به وجود کبد چرب پی می‌برد که یک آزمایش خون عادی (معمولاً آزمایش‌های عملکرد کبد) نشان دهنده‌ی وجود یک مشکل باشد. در این صورت ممکن است سوالات زیادی درباره‌ی سبک زندگی‌تان پرسیده شود از جمله داروهای مصرفی (شامل داروهای بدون نسخه و مکمل‌های غذایی)، رژیم غذایی، میزان فعالیت ورزشی و مقدار الکلی که مصرف می‌کنید.
تشخیص کبد چرب و درمان آن
بیماری کبد چرب غیر الکلی وضعیتی است که در اثر آن کبد بیش از اندازه چربی ذخیر می‌کند اما علت آن الکل، ویروس، داروها، اختلالات متابولیک، سندروم‌ها و یا دیگر عواملی که ممکن است بر توانایی کبد در سوخت و ساز یا بیرون فرستادن چربی تاثیر بگذارند، نمی‌باشد. فرایند بیماری معمولاً مرتبط با چاقی، میزان غیرعادی چربی (کلسترول بالا)، دیابت و پیش‌دیابت است. شدت این بیماری می‌تواند از تجمع چربی در کبد، چربی و التهاب کبد (که استئاتوهپاتیت غیر الکلی شناخته می‌شود) تا چربی و التهاب همراه با مقدار زیادی بافت اسکار در کبد (سیروز کبدی به علت استئاتوهپاتیت غیر الکلی) متغیر باشد.
دکتر صدرالدینی، متخصص گوارش و کبد، یک برنامه‌ی درمانی جهت درمان مشکل تجمع چربی اضافه در کبد که به علت مصرف زیاد الکل نبوده و تحت عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی نیز نامیده می‌شود، ارائه می‌نماید. وی امر تشخیص و کنترل بیماری شما را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، ایشان با افزایش دانش علمی خود درباره‌ی بیماری کبد چرب، همواره روش‌های درمانی بهتری را ارائه داده و در نتیجه نتایج رضایت‌بخشی حاصل می‌گردد.
در برخی موارد افراد دارای کبد چرب ممکن است مبتلا به نوع جدی‌تری از بیماری شوند که در آن چربی موجب التهاب و فیبروز (فساد الیاف) کبد می‌گردد (که تحت عنوان استئاتوهپاتیت غیر الکلی یا NASH شناخته می‌شود). دکتر صدرالدینی به پیشگیری از عوارض ناشی از فیبروز پیشرفته و مرحله‌ی نهایی بیماری کبد که می‌تواند در نتیجه‌ی استئاتوهپاتیت غیر الکلی رخ دهد، کمک می‌کند.
