مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: ۲۰ درصد دانش آموزان کشور چاق هستند و مهمترین عامل این عارضه مصرف زیاد موادقندی و نوشابه ها و کم تحرکی است.
وی اظهار داشت: دانش آموزان در سنینی هستند که مراحل رشد خود را طی می کنند به همین دلیل باید روزانه انرژی و مواد مغذی لازم اما کافی نه بیش از اندازه را دریافت کنند.
عبداللهی ادامه داد: مصرف سه واحد شیر و لبنیات در روز برای تامین کلسیم مورد نیاز رشد اسکلتی بدن دانش آموزان ضروری است و بهتر است تا حد ممکن از لبنیات کم چرب استفاده شود.
به گفته وی، فسفر می تواند نقش اساسی در حفظ سلامت و درمان ضعف فکری داشته باشد؛ از این رو برای بهبود عملکرد مغز کودک به خصوص در هنگام درس خواندن می توان از خشکبار، مغز بادام، پنیر، شیر و زرده تخم مرغ استفاده کرد.
عبداللهی مصرف سبزیجات، صیفی جات و میوه ها را به عنوان میان وعده یا همراه وعده های اصلی برای سلامت دانش آموزان ضروری دانست و افزود: دانش آموزان باید روزانه دو تا چهار واحد میوه و سه واحد سبزیجات مصرف کنند.
وی، مصرف این مواد را در تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن موثر دانست و اضافه کرد: مصرف حبوبات نیز برای رشد دانش آموزان ضروری بوده و بهتر است غذاهایی مانند عدس پلو، ماش پلو، لوبیا پلو، عدسی و خوراک لوبیا با نان که منبع غنی از پروتئین هستند و در واقع پروتئین مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند، استفاده شود.
عبداللهی بر نقش فعالیت های جسمانی در حفظ سلامت دانش آموزان و پیشگیری از بروز چاقی تاکید و تصریح کرد: دانش آموزان باید روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند تا دچار چاقی نشوند، انجام حرکات بدنی علاوه بر حفظ سلامت اندام ها، سبب تقویت قوای فکری و ذهنی می شود.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: همچنین لازم است والدین به برنامه غذایی فرزندان خود توجه و دقت کافی داشته باشند تا آنها مبتلا به چاقی نشوند.
* چاقی سرآغاز بیماری های غیرواگیر در دانش آموزان
محمد هاشمی دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، از چاقی به عنوان سرآغاز ابتلا به بیماری های غیرواگیر در دانش آموزان یاد کرد و گفت: دانش آموزان چاق در جوانی کارآیی لازم را در جامعه و زندگی اجتماعی ندارند و گرفتار بیماری های مختلف می شوند.
وی افزود: قند و چربی خون بالا، دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ها و دردهای مفصلی از جمله بیماری های متابولیکی هستند که تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان در بزرگسالی به دلیل چاقی به این بیماری ها مبتلا می شوند.
هاشمی با بیان اینکه چاقی دانش آموزان به عنوان یک مشکل بهداشتی در کشور مطرح است، اظهار داشت: این عارضه سبب می شود که کودکان و نوجوانان چاق در دهه دوم تا سوم زندگی خود مبتلا به دیابت شوند.
وی ادامه داد: با توجه به آغاز سال تحصیلی جدید، خانواده ها باید به سلامت و نوع تغذیه فرزندان خود توجه داشته باشند و سبد غذایی سالم را برای پیشگیری از چاقی در مدرسه و خانه برای آنها تهیه کنند.
دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران افزود: به طور کلی درصد بالایی از اقشار مختلف جامعه دچار چاقی هستند و باید برای رفع آن به عنوان عامل خطرزا برای بروز بیماری ها و آسیب به سلامت جسم و روان در نظر گرفت.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شیوع اضافه وزن و چاقی در ۷۳ کشور جهان طی سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۵ دو برابر و عوارض فاجعه بار آن بیش از ۲ میلیارد نفر، معادل ۳۰ درصد افراد جهان را گرفتار کرده است. و ایران نیز از این روند شیوع چاقی و اضافه وزن مستثنا نیست.
در حال حاضر ۲۹ میلیون نفر در ایران، دارای چاقی و اضافه وزن هستند، به طوری که در سال ۱۹۸۰ (۱۳۵۹) تعداد افراد چاق در ایران، معادل ۲ میلیون نفر بود درحالی که به ۱۱ میلیون نفر در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) رسید و ۵٫۵ برابر افزایش یافته است. همچنین تعداد افراد دچار اضافه وزن در ایران، طی همین دوره، از ۵ میلیون نفر به ۱۸ میلیون نفر افزایش یافته و بیش از ۳٫۵ برابر شده است.
در ایران از سال ۱۹۸۰ (۱۳۵۹) تا ۲۰۱۵ (۱۳۹۴)، شیوع اضافه وزن در زنان بالغ از ۳۱٫۷ درصد به ۳۲٫۳ درصد و شیوع اضافه وزن در مردان بالغ از ۲۳٫۹ درصد به ۳۵٫۳ درصد رسیده و همچنین در همین فاصله زمانی، شیوع چاقی در زنان از ۱۶٫۶ درصد به ۲۴٫۱ درصد و شیوع چاقی در مردان از ۵٫۸ به ۱۳٫۸ درصد افزایش یافته است.
شیوع اضافه وزن در دختران زیر ۲۰ سال نیز از ۶٫۴ درصد به ۱۰٫۳ درصد و شیوع اضافه وزن در پسران زیر ۲۰ سال از ۴٫۱ درصد به ۸٫۹ درصد رسیده و شیوع چاقی در دختران زیر ۲۰ سال، از ۱٫۷ درصد به ۴٫۵ درصد و شیوع چاقی در پسران زیر ۲۰ سال از ۱٫۲ درصد به ۴٫۳ درصد افزایش یافته است.
بیماری‌های غیرواگیر که یکی از مهمترین عوامل بروز آنها چاقی و اضافه وزن است، روند پیشرفت در اهداف توسعه هزاره سازمان ملل را تهدید می‌کنند. همچنین پیش بینی می‌شود که رشد سریع آمار مبتلایان به بیماری‌های غیرواگیر، اقدامات برای کاهش فقر در کشورهای کم‌درآمد را متوقف می‌سازد.
برای کاهش تاثیرات بیماری‌های غیرواگیر بر افراد و جامعه، رویکرد جامعی نیاز است که تمام بخش‌ها را ملزم می‌کند برای کاهش خطرات مرتبط با این بیماری‌ها روش‌های کنترلی و پیشگیرانه را اتخاذ کنند.
