اهدای دو جایزه علمی کوثر و یاس

جایزه کوثر درابتدای کنگره توسط سید مؤید علویان بنیان گذاشته شد و جایزه یاس نیز که امسال برای نخستین بار برگزار می شود، به پژوهشگر برتر ایرانی اهدا شد. دو جایزه کوثر و یاس در مراسم افتتاحیه، توسط رئیس تشخیص مصلحت نظام آیت الله هاشمی رفسنجانی به برندگان، به ترتیب به پیتر کاریانیس، دانشمند قبرسی ساکن بریتانیا و دکترای میکروبیولوژی مولکولی و کریستین هاطورنیان، فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکترای زیست فناوری تعلق گرفت.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، همچنین طی سخنرانی کوتاهی در مراسم افتتاحیه پس از خوشامدگویی به مهمانان ایرانی و خارجی و تبریک به برندگان جایزه، گفت: ” امیدوارم این همکاری هایی که از این کنفرانس شروع شده در آینده هم نیز تقویت شود

و افزود: ((من به شدت علاقمند بودم،روزی در ایران تکنولوژی واکسن هپاتیت تولید شود.اکنون بیوتکنولوژی در ایران پیشرفت خوبی کرده است و جوانان ما با عشق و علاقه این دانش را می اموزند و توسعه می دهند.در حالی که در زمان جنگ ما چنین توفیقی برایمان نبود،اما بعد از پایان جنگ مقدمات تهیه تکنولوژی واکسن هپاتیت را در ایران فراهم کردیم.)) رفسنجانی با اشاره به اینکه کوبا،تنها کشوری بود که در زمان احتیاج ایران به فناوری های جدید،به ما کمک کرد،اظهار داشت: ((انهایی که در گذشته مخالف ورودهای تک به ایران بودند الان نیز مخالف هستند.انها امروز هم نمی خواهند که بسیاری از علوم و رشته ها به داخل کشورمان بیاید،اما همان مواردی که انها نمی خواهند امروز در ایران شکل گرفته است.)) رئیس دولت سازندگی،با تاکید بر اینکه علم در فضای ازاد شکل می گیرد و در فضای بسته محدود پیشرفت می کند،خاطرنشان کرد: ((پس از قرون وسطی و هنگامی که فضای نسبتا ازادی در اروپا در حال شکل گیری بود اروپا کم کم به توسعه علوم پرداخت و همراه با تحول و رنسانسی که ایجاد شده بود،توانست دانش را از اقصی نقاط دنیا از جمله مناطق اسلامی منتقل کند.)) هاشمی رفسنجانی در پایان ضمن دعوت از دانشمندان و پژوهشگران این کنگره برای بازدی از مراکز دانشگاهی و دانشمندان ایرانی و مذاکره با انها گفت: ((من در دولت خود پایه گذار تکنولوژی هپاتیت Bو C بودم که هپاتیت در حد درمان و هپاتیت B در حد واکسن و پیشگیری بود و حالا میبینیم به نتیجه رسیده است.))

*تا ساخت واکسن هپاتیت Dراه زیادی باقی مانده است

دریافت جایزه کوثر را بهانه ای دانستیم و به سراغ برنده امسال،پروفسور پیتر کارایانیس رفتیم.از او که می پرسیم جایزه ای که گرفته چطور است تنها می گوید سنگین!و می خندد.ریاست کنگره و اکبر هاشمی رفسنجانی افتخاری یرای خود می داند و امیدوار است در اینده ارتباط بیشتری با ایران دشته باشد.کارایانیس در رابطه با فعالیت های حرفه ای خود می گوید: ((از سال ۱۹۸۱ تاکنون در حیطه هپاتیت فعالیت کرده ام. مطالعات من درباره هپاتیت زمانی شروع شد که دانشمندان به این نتیجه رسیده بودند که ویروس جدیدی وجود دارد که در ان زمان ما به ان می گفتیم none A none BT,و در نهایت به عنوان هپاتیت C شناخته شد. وظیفه من در ان زمان این بود که روی ماهیت اصلی این ویروس و اشکالی که به خود می گرفت را مطالعه کنم که البته کار دشواری بود.به همین خاطر وارد حیطه مطالعاتی هپاتیت B شدم.)) وی همچنین با اشاره به زمان بر بودن مطالعات روی هپاتیت B ادامه دارد: ((زمانی بود که شکل مولکولی ویروس C کاملا توسعه پیدا کرده بود،بنابراین ما ابتدا در ازمایشگاه روی متدهای شناخته شده DNA هپاتیت B مطالعه کردیم که به ما کمک شایانی کرد تا میزان دخالت ویروس در بدن را بسنجیم.این رویداد دستاوردی شگفت انگیز بود و همزمان به ما اجازه می داد تا روی ساختار ویروس هپاتیت C نیز مطالعات بهتری داشته باشیم.کمی بعد،ما بهد جایگاهی رسیده بودیم که توانستیم اشکالی که ویروس هپاتیت C به خود می گرفت را شناسایی و دسته بندی کنیم.)) برنده جایزه کوثر درباره دشواری درمان ویروس C اضافه کرد: ((در حال حاضر هم میدانیم این ویروس نمی تواند به هپاتیت B یا E تبدیل شود یا انها را تولید کند،اما با این حال می تواند به گونه ای تغییر شکل دهد که از دست سیستم ایمنی بدن پنهان بماند.این کار باعث کند شدن روند درمان و اسیب جدی به کبد می شود و شاید در نهایت منجر به سیروز کبدی و سرطان شود.ما از طریق این مطالعات مولکولی دراز مدت در رابطه با رفتار اصلی ویروس چیزهای زیادی فراگرفتیم.من طی سال ها از مدل حیوانی زیادی مثل موش و خرگوش برای رسیدن به نتایج معتبر استفاده کردم.)) کارایانیس در پاسخ به این سوال که ایا واکسنی برای هپاتیت D وجود دارد،بیان کرد:((تلاش های زیادی برای اماده سازی واکسنی برایث هپاتیت D روی همین مدل های حیوانی صورت گرفت که ماریو ریزرتو مکتشف ان است.البته این مطالعات روی طراحی واکسن هپاتیت D هنوز به نتیجه نرسیده،ولی ازمایشات ما نشان داد ما می توانیم ویروس را تضعیف کنیم و بعد به راحتی از بین ببریم.به گونه ای که ویروس ۱۰۰ درصد از بدن بیمار پاک شود،اما با این حال پس از گذشت ۲۰ سال ما همچنان از اختراع واستفاده واکسن این نوع ویروس دور هستیم و تا ساخت ان راه زیادی باقی مانده است.من به سخنان ایت الله رفسنجانی خوشبینم که گفت ما واکسن هپاتیت C را تولید کرده ایم.این پیشرفت چیزی نیست که بسیاری از کشورها به ان رسیده رسیده باشند.به شخصه چیزهایی در مورد وی شنیده بودم و از خبرهایی که درباره پیشرفت علم در ایران داشت بسیار خوشحال شدم.))

((بهترین های EASL)) در ایران

در افتتاحییه کنگره همچنین،سازمان EASL به صورت اختصاصی برنامه هایی با عنوان ((بهترین های EASL)) در زمینه هپاتیت B و C اجرا کرد که به مسائلی مانند درمان های جدید،دستاوردهای نوین و مراقبت های کبدی می پرداخت.در این برنامه سخنرانانی مانند سیهان یوردایدین از ترکیه،ماریو ریزرتو،کاشف هپاتیت D از ایتالیا و پیتر فرنسی از اتریش حضور داشتند و اطلاعات خود را در اختیار شرکت کنندگان قرار دادند.همچنین سازمان EASL در سالن همایش های رازی در کنار دیگر غرفه های داخلی و خارجی حضور داشت.نمایندگان سازمان در غرفه با ارائه کارت هایی با نام ((درخت کبد)) به افراد علاقه مند،انان را از ماه اوریل تا دسامبر امسال در سایت عضو می کرد.با عضویت در سایت،می توان از تمامی کنگره هایی که سازمان EASL در سرتاسر دنیا برگزاری کند مطلع شد و ویدئوی ان را به صورت انلاین دریافت کرد.همچنین تمامی کلیپ های ساخته شده در زمینه اموزش هپاتیت و بیماری های کبدی را به صورت رایگان قابل دانلود است و حتی می توان در بخش هایی دیگر به صورت گروهی یا خصوصی با پزشکان حاذق در زمینه هپاتیت به بحث و گفت و گو نشست.فرانک تاکه،پروفسور المانی تبار دانشگاه اخن و یکی از سه عضو بورد تخصصی کنگره هپاتیت در ایران، در رابطه با اشنایی بیشتر با سازمان EASL به سپید گفت:((سازمان EASL  در اصل یک سازمان اروپایی بود که به صورت تخصصی در مورد کبد پژوهش می کرد. ما هر سال تلاش می کردیم کنگره های سالیانه خود را یک کشور اروپایی برپا کنیم.اما بعد به این نتیجه رسیدیم که سازمان باید به چیزی بزرگ تر و بیشتر تبدیل شود و بنابراین،طبق خواسته های اعضا،سازمان گسترش پیدا کرد و بین المللی شد. البته مطالعات همچنان در زمینه کبدی بود و تنها شکل جهانی تری به خود گرفت.))تاکه همچنین هدف اصلی این حرکت سازمان EASL را این گونه بیان کرد:((هدف این است که با دیگر کشورهای جهان همکاری داشته باشیم،اطلاعات خود را به اشتراک بگذاریم و متخصصان حیطه هپاتولوژی را اموزش و ارتقا دهیم.من شکل گیری بیشتر جامعه علمی را که روز به روز بزرگ تر می شود به چشم می بینم و خوشحالم. این فرایند اموزش یک طرفه نیست. ما در جلسات ارائه مقالات پژوهشگران ایرانی شرکت می کنیم و از دستاوردهای انان در زمینه های مختلف سود می بریم.من با وجودی که از به روز بودن ایران در زمینه درمان هپاتیت باخبر بودم اما باز هم از روز نخست از سوالات دشواری که محققین جوان از من می پرسیدند شگفت زده شدم و گمان می کنم این افراد اگر انگیزه های خود را از دست ندهند اینده بسیار درخشانی دارند.))وی بودن در این کنفرانس را فرصتی مناسب برای خود و همکارانش دانست و گفت:((بارها قصد داشتم به ایران سفر و در کنگره هایی که برگزار می شود،شرکت کنم.))تا که همچین سطح کیفی کنگره را بسیار بالا خواند وگفت:((ایران در این حوزه پزشکی فعالیت های بسیاری داشته و از دلایلی هم که سازمان EASL این کشور را برای حضور انتخاب کرده،همین است.دکتر علویان نیز چهره شناخته شده ای است که ما با تکیه بر این شناخت شانس خود را برای حضور در اینجا محک زدیم.))استاد دانشگاه اخن در رابطه با حضور سازمان EASL در اسیاگفت: ((این اولین حضور ما در خاورمیانه است.ما ماه اینده در سنگاپور خواهیم بود و کمی بعد هم افریقای جنوبی و سر انجام شیلی.امید ما این است هر دو طرف بهترین استفاده ها را ببرند و در این دیدار ها ادامه پیدا کند.))این کنگره تا ۸ خرداد ادامه داشت و با برگزاری پنل های تخصصی فراوان و کارگاه های اموزشی در خدمت شرکت کنندگان از سرتاسر جهان بود.

و تبادل اطلاعات خود را داشته باشیم.” وی ایران را جزو قدیمی ترین کشورهای دنیا دانست که در دانش پزشکی از موقعیت ممتازی برخوردار هستند….

مراقب سلامت محافظان سلامت جامعه باشید

حفظ سلامت پزشک و پرستار واجب تر است

اسیب های ناشی از کار یکی از مهمترین مخاطرات شغل پرستاری  ودیگرفعالان نظام خدمات درمانی کشور به شمار می رود.با توجه به افزایش پوشش درمان بیماران مبتلا به هپاتیت اهمیت نقش پرستاران در سلامت جامعه،ارائه راهکارهای لازم برای مراقبت از محافظان سلامت جامعه بسیار مهم است.این موضوعی بود که در یکی از پنل های حاشیه ای کنگره هپاتیت با حضور کارشناسان و جمعی از پرستاران و دانشجویان این رشته بررسی شد.

راه انتقال هپاتیت و راهکارهای مراقبت از خود

موضوع سخنان اذر اسحاقی،کارشناس ارشد معاونت درمان دانشگاه گیلان،در مورد مدل های اموزش به بیماران مبتلا به هپاتیت B وc بود.او یکی از موانع درمان بیمار هپاتیت را عدم اگاهی بیماران از روند درمان،شیوه مدیریت بیماری و راهکارهای عدم انتقال بیماری به اطرافیان دانست و گفت:((انتقال اطلاعات و اموزش در مورد روش های انتقال این بیماری به اعضای جامعه نقش اساسی در شیوع بیماری هپاتیت BوC در جامعه داردو انچه باید در روند اموزش به ان توجه کرد،اموزش راه های انتقال بیماری هپاتیت و رفتارهای اجتماعی است که بیمار باید پیگیر ان شود.))اسحاقی با بیان اینکه بیماری هپاتیت گروه هدف داریم،عنوان کرد: ((گروه اول اعضای فعال در سیستم درمان و پزشکی مثل بیمارستان ها،کارکنان پلیس و زندان ها هستند که با بیماران مبتلا به هپاتیت و با زندانیان در ارتباط اند.اما دسته دوم تمام اعضای جامعه هستند و به دسته سوم،گروه های در خطر می گویند که شامل برخی از اعضای گروه بهداشت و درمان،افرادی که رفتارهای پر خطر جنسی دارند،معتاد هستند،همسر انها مبتلا به هپاتیت است،زندانیان و در نهایت دریافت کنندگان خون مثل بیماران هموفیلی و دیالیزی می شود.))وی با بیان اینکه یکی از مشکلات اموزش به بیماران مبتلا به هپاتیت،عدم اگاهی عموم مردم از نحوه سرایت این بیماری است،افزود:((زندگی در مکان مشترک،باعث انتقال بیماری نمی شود.))کارشناس ارشد معاونت درمان دانشگاه گیلان با اشاره به اینکه اموزش راه های انتقال بیماری هپاتیت باعث شکل گیری اطمینان خاطر و رفع استرس های ناشی از ان می شود،گفت:((مهم ترین راه انتقال بیماری هپاتیت،ترشحات و خون فرد مبتلا به هپاتیت است.بنابراین ارائه اموزش هایی در خصوص پوشاندن زخم ها با پانسمان،استفاده از وسایل محافظت کننده هنگام برقراری رابطه جنسی بسیار مهم است.))وی با تاکید بر اینکه هپاتیت B و C می تواند در همه سنین و شرایط وارد بدن او می شود و یکی از مهم ترین راه های تشخیص ان،ازمایش های ویژهای است که از سوی پزشک تجویز می شود،در خصوص دوره های زمانی واکسیناسیون هپاتیت BوC گفت:((واکسیناسیون برای هپاتیت CوB باید در سه نوبت تزریق شود.نوبت اول به عنوان نوبت صفر،نوبت دوم یک ماه بعد و نوبت سوم ۶ ماه بعد از اولین تزریق قبلی انجام می شود که در فاصله ۵ تا ۱۰ سال،حدود ۹۰ تا ۹۵ رصد در بدن فرد ایمنی ایجاد می کند.))اسحاقی سخنان خود را اینگونه ادامه داد: ((شیوع بیماری هپاتیت B و C در کشور ما در مقایسه با دیگر کشورها متوسط است،اما در ایران در حال رسیدن به کشورهای با شیوع هپاتیت پایین است.ما انتظار داریم تا سال ۲۰۳۵ شیوع بیماری هپاتیت c در کشورمان به صفر برسد و شیوع هپاتیت B را نیز به نحو مطلوبی کنترل کنیم.))کارشناس ارشد معاونت درمان دانشگاه گیلان ضمن ابراز خرسندی از اینکه مادران در ایران در فرایند غربالگری قرار می گیرند،ادامه داد:((ویروس هپاتیت B،۷تا ۱۰ روز و ویروس هپاتیت C  تا ۹۰ روز می تواند خارج از بدن موجود زنده به حیات خود ادامه می دهد و یک لکه خون الوده نیز می تواند فرد سالمی را مبتلا کند.))اسحاقی در مورد ملاحظات شیر دادن مادر ناقل بیماری هپاتیت گفت: ((علاوه بر اینکه مادر باید واکسینه شود،اگر حداکثر ظرف ۱۲ ساعت بعد از تولد نوزاد واکسن هپاتیت B را همراه با هموگلبین به نوزاد تزریق کنیم،در بدنئ او تا ۹۵درصد ایمنی ایجاد می شود و مادر می تواند با خیال راحت به فرزند خود شیر دهد وفقط باید مواظب خراشیدگی یا خونریزی نوک سینه خودباشند که از طریق انتقال خون مادر به نوزاد این ویروس به فرزند هم منتقل می شود.))اسحاقی خاطر نشان کرد: ((این افراد باید بیشتر از پروتئین کامل استفاده کنند،همچنین استفاده از ویتامین ب۶ به دلیل مشکلات گوارشی این بیماران از جمله داروهایی است که برای این بیماران تجویز می شود.))کارشناس ارشد معاونت درمان دانشگاه گیلان بر عدم مصرف الکل از سوی افراد مبتلا به هپاتیت تاکید کرد و گفت: ((تحقیقات نشان داده مصرف مشروبات الکلی از سوی فرد مبتلا به هپاتیت C تاثیر ویروس این بیماری بر بافت کبدی را بسیار سرعت می بخشد و باعث تخریب سریع تر کبد می شود.))

لزوم تغییر نگرش پرستاران

رزیتا صیامی کارشناس کنترل عفونت پرستاری دانشگاه مازندران یکی دیگر از سخنرانان این پنل،موضوع سخنان خود را ((مشکلات روانی پرستاراناسیب دیده ناشی از کار یا به اصطلاح نیدل استیک شدن)) عنوان کرد و با اشاره به اینکه بر اساس نتایج تحقیقات ما این افراد اکثرا گوشه گیر می شوند،ادامه داد: ((بر اساس امارها تعداد نیدل استیک ها یا اسیب دیدگان ناشی از ارائه خدمات درمانی بیشتر می شود.همچنین ممکن است امارها در مورد تعداد پرستاران اسیب دیده کمی غیر واقعی باشد،چون احتمال اینکه این افراد دیگران را از روند مبتلا شدن خود حین ارائه خدمات درمانی اگاه نکرده باشند،بسیار زیاد است.))کارشناس کنترل عفونت پرستاری دانشگاه مازندرانعدم توجه به دستور العمل های ایمنی،عدم استفاده صحیح از وسایل حفاظت فردی عدم تفکیک صحیح زباله ها،نبود تمرکز و دقت نظر عجله در کار،بدحالی و عدم همکاری بیمار را مهم ترین دلایل رخ دادن اسیب های ناشی از کار دانست و تصریح کرد: ((بر اساس نتایج پژوهش های انجام شده،نیدل استیک اغلب در شیفت صبح اتفاق می افتد و این مسئله نشان می دهد که اتفاقاتی نظیر خواب الودگی پرستاران در ساعات شب،خستگی و حجم زیاد بیماران میزان دقت نظر انها کاهش یابد.))صیامی با بیان این که اگر هر فرد در یک سال به طور متوسط چهاربار دچار اسیب های ناشی از کار شود،عنوان کرد:((یکی از دلایل اینکه کارکنان نظام خدمات درمانی این موضوع را از دیگران مخفی می کنند،ترس،کمبود اگاهی،خجالت کشیدن و ترس از دست دادن موقعیت های شغلی است.)) صیامی افزود:((در مورد نحوه رفتار با فرد اسیب دیده باید سعی کنیم به حرف های او گوش کنیم،شرایط او را درک کنیم،از او سوال کنیم که در گذشته در قبال استرس هایی که در زندگی اش پیش امده چه رفتاری انجام می داده و با استفاده از نحوه رفتار فرد در قبال مشکلاتش در گذشته،او را هدایت کنیم.)) وی تصریح کرد:((زمانی که از بیماری فرد مطلع شدیم بهتر است در مورد مسائل ناراحت کننده از او نپرسیم بلکه به او امید بدهیم و سعی کنیم نقاط مثبت را به او یاداوری کنیم.قدرت هایی که در وجود او هست را شناسایی کنیم و به او یاداوری کنیم که این قدرت ها را دارد.)) کارشناس کنترل عفونت پرستاری دانشگاه مازندران در پایان گفت:((همه ما ترس و نگرانی را تجربه کرده ایم اما مهارت مقابله با ترس و بحران یکی از مهم ترین مسائلی است که باید در مورد ان بیاموزیم.من پیشنهاد می کنم که اموزش مهارت های زندگی را در پروتکل های اموزشی پرستاران قرار دهیم و این اتفاق باید قبل از وقوع بحران اتفاق بیفتد.)) (نیدل استیک=زخم سرسوزن:هر نوع سوراخ شدن پوست به وسیله شئ یا نوک تیز به صورت تصادفی هنگام مداخلات پزشکی یا پرستاری)

اماری از پرستاران اسیب دیده ناشی از کار در دست نیست

سخنران بعدی حاتم احمدوند،کارشناس امور پرستاری وزارت بهداشت بود که از وظایف سیاست گذاران سلامت در مورد اسیب هایی که شغل پرستاری با ان روبرو است گفت و افزود: ((پیگیری اموزش مداوم برای تبدیل شده موارد اموزش داده شده به نگرش،تقویت سیستم کنترل عفونت،ارائه ابزارهای کافی مورد نیاز و استراحت کافی از جمله مواردی است که برای کاهش از رخ دادن اسیب های ناشی از کار باید به ان توجه کرد.)) وی ادامه داد: ((در دولت دهم لایخپحه ای برای حمایت از پرستاران اسیب دیده ناشی از کار به مجلس ارائه شد که بعد از تغییر دولت پیگیری نشد.منابع مالی و موضوعات اماری این طرح همچنان بلاتکلیف مانده و این وظیفه مااست که این مسائل را جدی بگیریم.)) وی با تاکیید بر اینکه پرستاران باید در وهله اول از خود محافظت کنند،جدی گرفتن گزارش کارکنان و پرستاران و توجه بیشتر به این مسائل را وظایف اصلی مدیران دانست و گفت: ((یکی از شاخص های کیفیت پرستاری کاهش اسیب های ناشی از کار است که البته برای تعیین این شاخص اماری در دست نداریم.))احمدوند ضمن ابراز امیدواری ازاینکه طرحی که دو دولت دهمئ ارائه شد،در مجلس تصویب شود و صندوق حمایت از پرستاران اسیب دیده شغلی تاسیس شود،افزود: ((برای عملیاتی کردن این طرح ها به امار دقیق نیاز داریم.))

بدون حضور پرستار جامعه سالمی نخواهیم داشت

سید موید علویان رئیس مرکز هپاتیت تهران،نیز مهمان این پنل بود.او با اشاره به اینکه ممکن است تجربه ما در زمینه حمایت و محافظت از کادر درمانی در مقابله با اسیب های ناشی از کار زیاد نبوده باشد،گفت: ((ولی نگاه مهم تر به مسئله این است در شرایطی که ما برخی از افراد را درمان کنیم،باید به سلامت ارائه کنندگان خدمات درمانی هم توجه داشته باشیم.بدون نقش پرستار جامعه سالمی به دست نمی اید و بیمار نمی تواند سلامت خود را بازیابد.))وی با اشاره به اینکه در حال حاضر متاسفانه برخی از پرستاران به بیماری هپاتیت مبتلا شده و در روند ارائه خدمات درمانی در بخش های مراقبت های ویژه یا دیالیز به این بیماری دچار شدند،تصریح کرد: ((اغین قاعده علمی ،شرعی و عقلی است که حفظ سلامتی پرستار و پزشک از حفظ بیمار واجب تر است.))رئیس مرکز هپاتیت تهران با بیان اینکه پرستار کسی است که مسئولیت ارائه خدمات درمانی به جامعه را به عهده دارد و این مسئله نشان دهنده این است که درروند کار ما نقصی وجود دارد،عنوان کرد: ((ایا سیستم مراقبت گزارش از افرادی که در فرایند ارائه خدمات درمانی به بیماری دچار شدند،وجود دارد؟)) علویان در ادامه تصریح کرد: ((در خیلی از کشورهای دنیا به افرادی که در جریان کار دچار بیماری شدند،دفترچه ای ارائه کردیم و دلیل بیماری،زمان ابتلا و فرایند درمان و روند پیشرفت بیماری را توضیح می دهند و در دوره های زمانی مشخص او را تحت درمان قرار می دهند.)) وی تصریح کرد: ((در شرایطی که امار بستری بیماران مبتلا به هپاتیت در بیمارستان ها افزایش یافته،کادر درمانی هم بیشتر در معرض خطر قرار می گیرد،بنابراین برای حفظ سلامت انها باید تلاش بیشتری انجام دهیم.)) رئیس مرکز هپاتیت تهران با بیان اینکه در بخش پرستاری باید بسیار قوی و هدف دارتر عمل کنیم و مداخلات بیشتری داشته باشند،عنوان کرد: ((پرستاران می توانند مطالعات بیشتری در زمینه کیفیت زندگی بیماران و خود مراقبتی داشته باشند.)) رئیس مرکز هپاتیت تهران در پایان با اشاره به اینکه باشگاه سلامت امید با هدف اموزش مردم برای خود مراقبتی راه اندازی شد،گفت: ((ادبیات ما پزشکان چندان با اموزش دادن راه های خود مراقبتی مانوس نیست و بیشتر به دنبال شفا دادن و نسخه نوشتن هستیم،در حالی که پرستاران با خود مراقبتی بیشتر اشنایی دارند.بنابراین این موضوع باید از سوی پرستاران به تمام بیماران و اعضای جامعه اموزش داده شود.))

پری نازقاسمی

*شنبه۹ خردادماه ۱۳۹۴ روزنامه سپید