تغذیه و سلامتی

چای بهار نارنج

نارنج گیاهی است که از شکوفه تا میوه اش قابل استفاده می باشد. طبع بهار نارنج گرم و خشک است و برای افرادی با طبع سرد، بسیار مناسب است. این گیاه سرشار از منیزیم، منگنز، بور، کلسیم، روی، سلنیوم، سدیم، مس، پتاسیم و ویتامین های گروه B، C و D است، همچنین ترکیبات فعالی از جمله فلاونوئیدها و فورانوکومارین ها را در خود دارد. بهار نارنج همان شکوفه درخت نارنج است که در فصل بهار باعث زیباتر شدن این درخت می شود و در پاییز و زمستان این درخت ، میوه نارنج می دهد.

طبع بهار نارنج گرم و خشک است و برای افرادی که طبع سردی دارند بسیار مناسب است. درخت نارنج در مرحله اولیه به صورت بذر کاشته می شود و عموما در مناطق کاملا شمالی یا جنوبی به عمل می آید. این درخت عموما در مناطق گرم و مرطوب سرپا می ماند.

تقویت سیستم عصبی بدن و آرامبخشی از خواص چای بهار نارنج (orange blossom) است. همچنین این چای سردردهای عصبی و میگرنی را سریعا کاهش می دهد. از دیگر خواص چای بهار نارنج میتوان به تقویت معده و رفع اضطراب و استرس و تپش نامنظم قلب اشاره کرد. چای بهارنارنج تشنج ها و همچنین حملات قلبی را کنترل می کند.

خواص بهار نارنج و چای آن

آرامش اعصاب

دمنوش بهار نارنج با ایجاد آرامش و کاهش اضطراب و تحریکات عصبی ،تاثیرات مثبتی روی سیستم عصبی می گذارد. همچنین این دمنوش برای رفع قولنج های عصبی و برطرف کردن غم و افسردگی بسیار مفید است.

بهبود دستگاه گوارش

نوشیدن دمنوش بهار نارنج به تسکین درد های پی در پی شکمی، درمان دردهای نفخ معده، اسپاسم، سوء هاضمه و سکسکه مفید است. به طورکلی مصرف منظم دمنوش بهار نارنج اشتهاآور است و تاثیر بسیاری در تقویت معده دارد.

بهبود رفتار

معمولا در روزهای گرم سال ، با افزایش دما و میزان تعریق ، رفتار و خلق و خوی بسیاری از افراد تغییر می کند. برای جلوگیری از این تغییر رفتار ،بهتر است هر روز عصر نصف لیوان عرق بهارنارنج را با نصف لیوان آب خنک و یک قاشق سکنجبین شیرین کرده و میل کنید.

بهبود خواب

برای داشتن خواب آرام و راحت شبانه مصرف دمنوش بهار نارنج راه حل خوبی است، البته نباید در مصرف آن زیاده روی شود. افرادی دچار اختلال خواب هستند ، با نوشیدن مقدار عرق بهار نارنج ۲ ساعت قبل از خواب، خواب بسیار آرامی خواهند داشت.

رفع سنگ کلیه

مصرف بهارنارنج به همراه آب کرفس، جهت استخراج سنگ های کلیه و مثانه و خرد کردن آنها بسیار مفید می باشد.

تقویت سیستم ایمنی بدن

بهار نارنج سرشار از آنتی اکسیدان است که از بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کرده و موجب کاهش خطر ابتلا فرد به بیماری های جدی و مزمن و در نهایت موجب تقویت سیتم ایمنی بدن می شود.

درمان سردردهای میگرنی

در طب سنتی ، دمنوش بهار نارنج را برای تسکین سردرد های عصبی و میگرن استفاده می کنند.

درمان ناراحتی های معده

برای بهبود هضم غذا و کاهش ناراحتی های معده می توان ، مقداری عرق بهار نارنج به چای اضافه کرد.

رفع بزرگی طحال

برای رفع بزرگی طحال ، مصرف منظم و مداوم بهار نارنج موثر است.

کنترل حمله قلبی

پیشگیری از حمله قلبی و کنترل تشنج های عصبی از دیگر خواص دمنوش بهار نارنج در طب سنتی است. دمنوش بهار نارنج به برطرف کردن تپش نامنظم قلب کمک می کند و با تنظیم سطح فشار خون از طریق افزایش گردش خون در رگ ها از بروز سکته های ناگهانی پیشگیری می کند.

رفع یبوست

افرادی که مشکل یبوست دارند ،آب بهار نارنج را همراه با عسل میل کنند.

بهار نارنج و لاغری

این روزها که همه رعایت دستورات و رژیم غذایی را در برنامه شان جا داده اند و به دنبال راه حل هایی برای لاغری به روش های طبیعی هستند، بهار نارنج هم می تواند گزینه مناسبی باشد، چرا که به گفته بیشتر محققان داروهای شیمیایی علاوه بر اثربخشی کم عوارض نا مطلوبی هم دارند. بهار نارنج، دارای مقـادیر کمـی از آلکالوییــدها ماننــد ســینفرین و اوکتوپــامین اســت کــه آگونیستهای سمپاتومیمتیک مستقیم و غیرمستقیم دارند.

این مواد موجود در بهار نارنج که غلظت های بسیار کم دارند موجب کاهش وزن می شوند. همچنین تحقیقات نشان داده که آلکالوئید سینافین موجود در بهار نارنج باعث افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها شده و در کنار ورزش می تواند باعث لاغری و کاهش وزن افراد شود.

عوارض مصرف بهار نارنج

عصاره بهار نارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب می شود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند.

بهار نارنج در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط مصرف شود.

زیاده روی در خوردن عرق نارنج بی خوابی ایجاد می کند.

داروهای ضدافسردگی با خوردن دمنوش بهارنارنج تداخل دارد بنابراین بهتر است قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت شود.

مواد لازم برای تهیه چای بهارنارنج

دو قاشق غذاخوری بهار نارنج خشک شده

دو لیوان آب جوش

یک قاشق عسل

مقداری چای سیاه (در صورت تمایل)

طرز تهیه این چای

برای تهیه چای بهارنارنج حدود ده گرم یا دو قاشق از گل بهار نارنج را در دو لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید حدود بیست دقیقه به ارامی بجوشد. (در قوری روی حرارت کم) سپس ان را با صافی صاف کنید و میل کنید. برای طعم دار کردن ان میتوانید از عسل استفاده کنید. میتوانید کمی بهار نارنج خشک شده، عرق بهار نارنج یا قدری چای سیاه به آن اضافه کنید.

همچنین برای تسکین معده و تقویت آن مصرف این چای را فراموش نکنید. حتی اگر بیماری و دردی هم ندارید میتوانید به جای چای معمولی از چای بهارنارنج و دمنوش های سنتی دیگر استفاده کنید. این چای در فصل زمستان در کنار بخاری یا شومینه بسیار می چسبد.

تغذیه سالم کودکان اهمیت ویژه ای برای رشد و تکامل آنان دارد و می تواند از مشکلات مرتبط با سلامتی در کودکی مثل کم وزنی، کوتاه قدی، اضافه وزن و چاقی، کمبود ریز مغذی­ها و پوسیدگی دندان پیشگیری کند، همچنین تغذیه صحیح و سالم در کودکان و نوجوانان باعث پیشگیری از بیماری­ های مزمن در بزرگسالی مانند دیابت، بیماری­های قلبی–عروقی، سرطان و جلوگیری از فشار خون، کلسترول و چربی خون بالا می­ شود.

کودکان عزیز بایستی توجه داشته باشند که از مصرف بعضی از مواد غذایی که باعث ایجاد مشکلات فوق می شود خودداری کنند این مواد عبارتند از:

۱- انواع پفک و چیپس مثل چیپس سیب زمینی و ذرت

۲- انواع یخمک

۳- نوشابه های گازدار و ماء الشعیر

۴-دوغ گازدار

۵-آدامس حاوی مواد قندی

۶- سوسیس و کالباس

۷- سالاد الویه

۸- انواع لواشک ، آلو و آلوچه فاقد شرایط بهداشتی

۹-آب نبات هایی که به سطح دندان می­چسبد .

۱۰- انواع آب میوه ها

۱۱- فلافل ، سمبوسه ، اشترودل

۱۲- بستنی یخی

۱۳-پاستیل

۱۴-خیار شور و انواع سس ها

نکته ای که برای ایجاد ایمنی غذایی بایستی رعایت شود :

محصولات غذایی بسته­ بندی شده باید از تولیدات کارخانجات معتبر تهیه و دارای

– پروانه ساخت

– تاریخ تولید

– تاریخ انقضاء(مصرف)

– شرایط نگهداری

– نام و آدرس کارخانه تولید کننده

– ترکیبات

– جدول غذایی محصول که تعیین کننده میزان انرژی ، نمک ( سدیم ) – چربی و میزان اسید چرب ترانس ­باشد

که اطلاعات فوق به افزایش آگاهی مصرف کننده در مورد ویژگی محصول کمک می­کند .

دانش آموزان عزیز باید نکات زیر را قبل از تهیه و مصرف غذا رعایت کند :

– قبل از تهیه و خوردن غذا و میان وعده دست هایتان را با آب و صابون بشویید .

– بعد از اجابت مزاج حتماً دست­هایتان را با آب و صابون بشویید.

– از خرید مواد غذایی که دوره گردها می­فروشند مثل لواشک ، آلوچه ، فلافل ، سمبوسه و … خودداری کنید، لواشک و آلوچه باید حتماً بسته بندی بهداشتی و پروانه ساخت از وزارت بهداشت داشته باشد (در تهیه سمبوسه و فلافل معمولاً از روغن چندین بار استفاده می­شود این کار با ایجاد ترکیبات سرطانزا سلامت را به خطر می اندازد عرضه این غذاها در فضای باز خطر آلودگی و ایجاد بیماری را افزایش می­ دهد) .

– از خریدن آب میوه ها ، معجون ، شیر موز و …. از مکان هایی که کارت بهداشت ندارد خودداری کنید .

تخم مرغ در مقايسه با تخم پرندگان ديگر بهترين نوع پروتئين و آنتـي اكسيدان را دارا است و قابليت هـضم بـالايي دارد . در زرده تخـم مـرغ چربي، كلسترول، آهن، كلسيم، فسفر، روي، يد، مس، منگنـز، كـولين،
اسيدفوليك، ويتامين هاي محلـول در چربـي و برخـي ويتـامين هـاي گروه B و در سفيده آن نيز پروتئين، سديم، پتاسيم، سولفور، منيزيم وكلر موجود است . ليـزوزيم و آويـدين موجـود در سـفيده تخـم مـرغ
خاصيت ضد ميكروبي داشته و مانع رشد باكتري هاي مضر در دسـتگاه گـوارش مـي شـود و زرده آن بـه دليـل آنتـي آكـسيداني موسـوم بـه گزانتوفيل خاصيت ضدسرطاني داشته و لوتئينوگزانتين آن مـانع بـروز
آب مرواريد مي شود . وجود برخي ايمنوگلبولين ها در تخم مرغ باعث افزايش قدرت سيستم ايمني بدن شده كه اين مزيت در ساير تخم پرندگان به جز تخم بلدرچين موجود نيست .تخم مرغ حاوي كلسترول بالايي است ولي لسيتين موجود در آن از جذب مقادير زياد كلسترول در بدن مي كاهد. تخم مرغ در مقايسه با تخم پرندگان ديگر باعث بـالا رفـتن اسـيد اوريـك نشده و حملات نقرس را تشديد نمي كند .تخم مرغ از سه قسمت پوسته، سفيده و زرده تشكيل شده است پوسـته تخـم مرغ از كربنات كلسيم و يك لايه پوششي تشكيل شده است. لايه پوششي پوسته، در حفظ تازگي و سلامت تخم مرغ نقـش مؤثري دارد . همچنين سفيده و زرده تخم مرغ هر كدام از سه قسمت تشكيل شده اند كه به وسيله لايه هاي نازكي از هـم جدا مي شوند .چربي موجود در تخم مرغ ، مربوط به قسمت زرده است ، بيشتر وزن تخم مرغ را سفيده تشكيل مي دهد.
سفيده فاقد چربي است و اسيدهاي آمينه سفيده با زرده متفاوت است. مقدار آب موجود در سفيده خيلي بيشتر از زرده مي باشد . زرده آميخته اي از لايه هاي زرد روشن و زرد تيره است كه با چشم غير مسلح به راحتي قابل تشخيص از يكديگر نيستند. دو رشته سفيد طنابي شكل كه زرده را به دو سر تخم مرغ وصل كرده است ، آن را در مركز سفيده نگه مي دارد. در سر پهن تخم مرغ محفظه اي پر از هوا وجود دارد كه ميزان فضاي آن تازگي و كهنگي تخم مرغ را نشان مـي دهـد .تخـم مرغ در فرهنگ هاي مختلف يك ماده غذايي سمبوليك است و در باور مردم به عنوان آغازگر زندگي و حيات شناخته شـده است. تخم مرغ رنگ كرده در آغاز فصل بهار زينت بخش سفره هفت سين است. تخم مرغ، سمبل شانس هم به حساب مـي آيد. همه كودكان در سراسر دنيا در سال اول زندگي با طعم تخم مرغ آشنا مي شوند .
هر سه قسمت پوسته ، زرده و سفيده تخم مرغ ارزش تغذيه اي ويژه خود را دارد. پوسته منبـع غنـي از كلـسيم اسـت. زرده منبع غني از آهن و ويتامين هاي A و D است و نيز كليه چربي هاي موجود در تخـم مـرغ را كـه شـامل فـسفوليپيدهايي مثل ليستين است، در خود جاي مي دهد. تخم مرغ همچنين حاوي ويتـامين هـاي گـروه B و املاحـي مثـل سـديم ، پتاسيم ، كلسيم ، منيزيم ، گوگرد ، كلر و فسفر آلي است .تخم مرغ را نبايد قبل از انبار كردن شُست زيرا لايه پوشـشي محافظت كننده روي پوسته در آب حلال است و با شستن از بين مي رود. با از بين رفتن اين لايه، منافذ روي پوسته آهكـي باز شده، امكان ورود هوا و ميكروارگانيـسم هـاي بيمـاري زا را فـراهم مـي سـازد.عمـل شستن اگر قبل از انبار كردن تخم مرغ صورت گيـرد، كيفيـت تغذيـه اي تخـم مـرغ راكاهش مي دهد و ممكن است ايمني آن را هم به خطر اندازد .
يكي از پروتئين هاي موجود در سفيده تخم مرغ آلبومين است كه بيش از نيمي از مواد خشك موجود در آن را تشكيل مي دهد. اين پروتئين حتي با زدن زرده هم منعقد مـي شود .ميوسين پروتئني ديگري است كه ساختمان قسمت ضخيم را فراهم مي آورد و در اثر كهنگي و تغيير PH تخم مرغ تغيير مي كند. ليوتين پروتئين حلال در آب است كه در قسمت زرده يافت مي شود .

فقط یادتان باشد که یک ليوان آبميوه هم کالری دارد بنابراین در خوردن آن زیاده روی نکنيد و بهصرف این که سهم بيشتری از آن را آب تشکيل می دهد، هر چند ليـوان کـه دوسـت داشـتيد،ننوشـيد.تـا آن جـا کـه مـی توانيـد بـه آبميـوه شـکر اضـافه نکنيـد زیـرا بـه انـدازه ی کـافی قنـددارد.آبميوه را تازه به تازه تهيه و ميل کنيـد تـا بيشـترین مـواد مغـذی را دریافـت کنيـد.وقتـی آبميوه گرفته می شود مقداری از خواص ميوه کاهش پيدا می کند زیـرا بـا هـر فرآینـدی کـه روی ماده غذایی به انجام می رسد، مقداری از ارزش تغذیه ای آن کاسته می شود.
در ميان آبميوه های بـالا، آب انگـور بيشـترین و آب گریـپ فـروت و بعـد از آن آب پرتقـال کمتـرینميزان کالری را دارند آن هم به دليل ميزان قند طبيعی که در این ميوه ها موجود است.

آب انبه
انبه از منابع بسيار عالی بتاکـاروتن بـه حسـاب مـی آیـد یعنـی همـان
عاملی که رنگ نارنجی را به این ميوه داده است.
شاید باور نکنيد اما ١٠٠گرم از این ميوه ٢٠٠٠ ميکروگرم بتاکاروتن دارد
بنابراین کسانی که دچار کمبود ویتامين A هستند، کم خـونی دارنـد و
به دفعات دچار سرماخوردگی و انـواع عفونـت هـای دیگـر مـی شـوند،
بهتـــر اســـت کـــه آب ایـــن ميـــوه را در هفتـــه چنـــد بـــار ميـــل کننـــد.

آب گریپ فروت
در ميان مرکبات، بيشترین مقدار پتاسـيم را گریـپ فـروت دارد بـه همـين
دليل خوردن آن به بيماران فشارخونی توصيه می شود زیـرا دریافـت ایـن
ماده ی معدنی به تنظيم فشارخون کمک می آند و می توانـد از شـدت
آن بکاهد.قند موجود در این ميوه از نوع فروکتوز است بنابراین دیابتی هـا
نيز می توانند برای رفع عطش خود از آب این ميوه بدون هيچ نگرانی ای
استفاده کنند.

آب سيب
مطالعه های بسياری درباره ی مصرف سيب و آب آن ثابت آـرده انـد کـه
وجود آنتی اکسيدانی به نام “کوئرستين” آن، ميزان کلسترول بد خون را
پایين مـی آورد و بـه ایـن ترتيـب احتمـال ابـتلا بـه بيمـاری هـای قلبـی و
سکته نيز به ميزان قابل ملاحظه ای کم می شـود، بنـابراین اگـر آب ایـن
ميوه را برای کسی که سابقه بيماری قلبی دارد، تهيه می کنيد، قدمی
مثبت در جهت بهبود وضعيت جسمانی اش برداشته اید.

آب هندوانه
رنگ قرمز هندوانه و آب آن به دليل وجود ترکيبی بـه نـام ليکـوپن خاصـيت
آنتی اکسـيدانی دارد.نتـایج تحقيقـات نشـان داده انـد کـه مصـرف روزانـه
هندوانه می تواند از بروز سرطان پروستات در آقایان پيشگيری کنـد. پـس
بهتر است که مردان خانواده در فصل تابستان که فصل ایـن ميـوه اسـت،
دم را غنيمت بشمارند و آب این ميوه را بـه سـایر آب ميـوه هـای خـانگی
ترجيح دهند.
آب پرتقال
پرتقال یکی از منابع عالی ویتامين C است بنابراین خوردن آب آن نيز مـی توانـد
مقدار قابل ملاحظه ای از این ویتامين محلـول در آب را بـه بـدن برسـاند. جالـب
است بدانيد که محققان معتقدند که با خوردن یک پرتقـال در روز، بـدن دو برابـر
نيـــــــــــاز روزانـــــــــــه ویتـــــــــــامين C دریافـــــــــــت مـــــــــــی آنـــــــــــد.
اگر پرتقال قرمز یا به اصطلاح خونی است، به ميزان قابل ملاحظه ای بتاکاروتن
یا پيش ساز ویتامين A نيز خواهد داشت.
پس برای تقویت سيستم دفـاعی بـدن تـان گـاهی آب پرتقـال و اگـر کـم خـون
هستيد، آب پرتقال خونی را که بـه جـذب آهـن دریـافتی از سـایر مـواد غـذایی
کمک می کند، بنوشيد.

آب آناناس
یادتـان باشـد کـه آنانـاس از منـابع ویتـامين C اسـت بـه طـوری کـه بـا خـوردن
١٠٠گرم از آن ٢٥ درصد از نياز روزانه به این ویتامين تامين می شود.
در ضمن، این ميوه دارای آنزیمی به نام “بروملين” است که پلاک هـای خـونی
را حل می آند و به این ترتيب می تواند کبودی های حاصل از ضـرب دیـدگی و
جراحت را برطرف کند. به علاوه، ویتامين C موجود در آن هم می توانـد دوره ی
ترميم زخم ها را سرعت ببخشد.

آب انگور
این نوشيدنی سرشار از پتاسيم است، مطالعـه هـا نشـان داده انـد کـه در هـر
١٠٠گرم انگور ، ٢١٠ ميلی گرم از این مـاده معـدنی وجـود دارد بنـابراین مصـرف
مرتب آن می تواند تنظيم کننده ی فشارخون باشد.
این ميوه دارای آنتی اکسيدانی به نام “آلایژیک اسيد” اسـت کـه دریافـت آن در
هفتـه مـی توانـد احتمـال ابـتلا بـه سـرطان را بـه خصـوص در محـيط هـایی کـه
آلودگی هوا وجود دارد، کم کند.

بیشتر افراد به سرعت غذا می‌خورند به ویژه هنگامی که روز پر مشغله‌ای داشته باشند، اما خوردن خیلی سریع منجر به خوردن مقدار بیشتری غذا می‌شود، زیرا معده حدود ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد تا بتواند پیام‌هایی را برای سیر شدن به مغز ارسال کند. با گذشت زمان، سریع غذا خوردن منجر به دریافت بیش از حد کالری می‌شود که به تبع منجر به افزایش وزن و بسیاری از مشکلات سلامتی خواهد شد.

محققان ژاپنی از دانشگاه هیروشیما پس از ۵ سال مطالعه دریافتند که افرادی که سریع غذا می‌خورند ۸۹ درصد بیشتر در معرض ابتلا به یکی از چهار سندرم متابولیک قرار دارند که به «چهار کشنده» موسوم هستند و شامل چاقی، اختلالات متابولیسم چربی و فشار خون بالا و مقاومت به انسولین می‌شود.

به گفته محققان ژاپنی، افرادی که سریع غذا می‌خورند صرف‌نظر از جنبه سلامتی، از مشکلات مربوط به وزن رنج می‌برند. وقتی افراد سریع غذا می‌خورند، اغلب احساس سیری نمی‌کنند و تمایل به پرخوری دارند.