دکتر مهدی افضل آقایی در مورد هپاتیت بی توضیح می دهند.
هپاتیت بی یک بیماری بسیار مهم است که به کبد آسیب می رساند. کبد عضوی بزرگ در سمت راست و بالای شکم است که ویروس می تواند سبب ایجاد بیماری در آن شود.
هنگامی که مایعات آلوده بدن یک شخص توسط شخص دیگر لمس شود، ویروس می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. این انتقال به چند طریق ممکن است از جمله آن ها می توان به داشتن رابطه جنسی و یا به اشتراک گذاشتن سوزن آلوده اشاره کرد.
علائم هپاتیت بی کدامند؟
هنگامی که هنوز ابتدای آلوده شدن شخص به هپاتیت ب است، که اصطلاحا به آن مرحله حاد می گویند، ممکن است احساسی شبیه به آنفولانزا داشته باشد. در برخی چشم و یا پوست زرد می شود که به آن زردی می گویند. این علائم معمولا با گذشت زمان بهتر می شوند اما ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت ب در عرض شش ماه بهبود می یابند. اما از هر بیست نفر، یک نفر مبتلا به هپاتیت ب طولانی مدت می شود که اصطلاحا هپاتیت ب مزمن نامیده می شود.
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن علائم خاصی ندارند اما در طول زمان عفونت می تواند منجر به بیماری کبدی به نام سیروز شود.
علائم سیروز کبدی عبارتند از:
• تورم در شکم و پاها و ایجاد مایع در ریه ها
• خونریزی یا کبودی
• مشکلات تنفسی
• احساس سیری مداوم
• سرگیجه ناگهانی
• کما
همچنین هپاتیت ب مزمن، خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد.
چگونه یک شخص به هپاتیت B مبتلا می شود؟
چند راه برای ابتلا به ویروس هپاتیت ب وجود دارد که همگی آن ها شامل مخلوط شدن مایعات بدن شخص بیمار با افراد دیگر است.
بیماری ممکن است از طریق راه های زیر منتقل شود:
• رابطه جنسی با کسی که آلوده شده است
• اشتراک سوزن آلوده پزشکی
• استفاده از سوزن های آلوده برای خالکوبی، طب سوزنی و یا سوراخ کردن
• به اشتراک گذاشتن مسواک، تیغ، یا سایر وسایل شخصی با کسی که آلوده به هپاتیت ب شده است
اگر مادر شما به هنگام بارداری هپاتیت ب داشته باشد ممکن است شما از وی این بیماری را بگیرید. این احتمال به خصوص در کشورهایی که هپاتیت B در آن رایج است ممکن است بسیار اتفاق بیفتد. به همین طریق اگر هپاتیت ب دارید و حامله هستید می توانید آن را به فرزند خود منتقل کنید.
آیا آزمایشی برای تشخیص هپاتیت B وجود دارد؟
بله. اگر پزشک شما در تشخیص خود احتمال ابتلا به هپاتیت ب را بدهد، وی علاوه بر انجام یک معاینه معمولی، آزمایش خون را نیز برای بررسی ویروس تجویز می کند.
پزشک همچنین ممکن است آزمایش هایی را انجام دهد تا ببیند کبد آسیب دیده است یا خیر. این آزمایشات می تواند شامل آزمایش خون یا آزمایش هایی برای اندازه گیری سفتی کبد باشد. برخی افراد ممکن است نیاز به بیوپسی کبد پیدا کنند که برای این امر پزشک یک سوزن را وارد کبد کرده و یک نمونه کوچک از بافت را بیرون می آورد.
این نمونه نشان می دهد که آسیب چقدر شدید و جدی است.
هپاتیت B چگونه درمان می شود؟
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت ب در مرحله عفونت حاد نیاز به درمان ندارند چرا که سیستم ایمنی بدن معمولا پس از شش ماه از این ویروس رهایی می یابد. اما اگر شخص مبتلا به هپاتیت ب مزمن باشد و ویروس پس از شش ماه از بدن بیرون نرود، ممکن است نیاز به مصرف دارو با تجویز پزشک باشد.
اگر پزشک تشخیص دهد که نیاز به درمان نیست، با این حال باید مدت زمانی را تحت نظر پزشک بمانید. این تحت نظر بودن ممکن است شامل آزمایشات خون معمول باشد که پزشک بنا بر تشخیص خود برای شما تجویز می کند.
اگر آزمایشات نشان دهنده این امر باشد که ویرس آسیب زیادی به کبد وارد می کند و یا اگر علائم جدی تر شوند ممکن است در این مرحله مصرف دارو برای شما آغاز شود.
دارو برای کسانی که نیاز به درمان دارویی پیدا می کنند معمولا شامل یک دسته دارویی است که با ویروس مبارزه می کند و آنتی ویروس نامیده می شود. البته چندین نوع دارو وجود دارد و حتی در موارد شدیدتر بیمار ممکن است نیاز به پیوند کبد پیدا کند که البته بسیار نادر است. پیوند کبد یک عمل جراحی است که کبد بیمار را با کبد فرد سالم جایگزین می کنند.
علاوه بر درمان، پزشک ممکن است هر ۶ ماه یکبار آزمایش اولتراسوند را برای شما تجویز کند. این آزمایش مشابه سونوگرافی است که عکس هایی از داخل بدن می گیرد و معمولا برای اطمینان از عدم توسعه سرطان کبد تجویز می شود.
آیا کاری هست که بتوان برای محافظت از کبد انجام داد؟
پاسخ مثبت است. اگر دستور العمل های زیر را اجرا کنید بسیار خوب است:
• از الکل اجتناب کنید
• برای هپاتیت A و سایر بیماری ها از جمله آنفولانزا و پنومونی واکسیناسیون کنید.
• قبل از مصرف داروهای مسکن و ضد درد حتما از پزشک مشورت بخواهید. این داروها گاهی اوقات به کبد آسیب می رسانند.
چگونه می توان از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری کرد؟
اگر مبتلا به هپاتیت B فعال هستید می توانید با روش های زیر احتمال ابتلای دیگران را به این بیماری کاهش دهید.
• استفاده از کاندوم در رابطه جنسی
• در جریان قرار دادن شریک جنسی نسبت به بیماری
• عدم به اشتراک گذاری تیغ، مسواک و یا هرچیزی که ممکن است بر روی آن خون وجود داشته باشد
• عدم به اشتراک گذاردن سوزن یا سرنگ
• استفاده از باند برای پوشش محل بریدگی و زخم های باز
• اطمینان حاصل کردن از این امر که خانواده و نزدیکان آزمایش شده و واکسن هپاتیت B را دریافت کرده اند.
• تمیز کردن قطره خون با استفاده از ترکیب آب و شوینده به نسبت ۹ به ۱
اگر قصد بارداری دارید!
اگر مبتلا به هپاتیت بی مزمن هستید و می خواهید باردار شوید بهتر است ابتدا با پزشک و یا پرستار خود صحبت کنید.
اگر در هنگام تولد نوزاد آلوده باشید نوزاد باید شات واکسن هپاتیت را دریافت کند.
این شات کمک می کند تا کودک شما از عفونت محافظت شود. شما ممکن است چندین هفته قبل از زایمان نیاز به خوردن دارو داشته باشید. علاوه بر این کودک شما در یک یا دو ماهگی واکسن را دریافت می کند. همچنین در ۶ ماهگی نیز باید این واکسن را مجددا دریافت نماید.
اگر آزمایشی که از کودک ۹ تا ۱۲ ماهه گرفته شده است نشان دهد که نوزاد دارای بیماری است آن گاه پزشک تصمیم خواهد گرفت که آیا نوزاد نیاز به واکسن های بیشتری دارد یا خیر.
زندگی برای افراد مبتلا به هپاتیت بی چگونه خواهد بود؟
بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن قادر هستند که به زندگی عادی خود ادامه دهند. و حتی شرایط زیر نیز برای آن ها امن محسوب می شود:
• بوسه و یا بغل
• اشتراک چنگال، قاشق و یا فنجان
• عطسه و سرفه در حضور دیگران
• تغذیه با شیر مادر
منبع: سایت شخصی دکتر افضل آقایی
@hepatitisBiran
